AEBetako Gobernuak altzairu eta aluminioaren gaineko %25eko muga-zerga berriak ezarriko ditu asteazken honetan, eta Kanadak eragin handiena jasango du, kasu horretan zergak %50era igoko baitira. Neurriak Brasil, Mexiko eta Europar Batasunari ere eragingo die.
Donald Trump AEBetako presidenteak bere sare sozial Truth Social-en adierazi duenez, Kanadaren erantzun gisa hartu du erabakia, Ontarioko probintziak AEBetara esportatzen duen argindarraren prezioa %25 igotzea erabaki baitzuen astelehenean.
Metalen merkatuan eragin nabarmena
AEBek kontsumitzen duten altzairuaren %25 soilik inportatzen dute, baina aluminioaren kasuan mendekotasuna handiagoa da, %50etik gorakoa. Kanada da AEBetara altzairu eta aluminio gehien esportatzen duen herrialdea, eta haren ekonomiak kolpe gogorra jasoko du, bertan ekoiztutako metalen %50 eta %80 artean AEBetara esportatzen baita.
Neurria ez da Kanadara soilik mugatuko. Brasil, Mexiko eta EB dira altzairu esportatzaile nagusien artean, baina haien industriak ez daude Kanadaren mailan AEBen menpe. Adibidez, Brasilgo altzairu ekoizpenaren %10 soilik esportatzen da AEBetara.
Prezio igoerak hainbat sektoretan
Altzairua eta aluminioa funtsezkoak dira sektore askotan, hala nola eraikuntzan, automobilgintzan eta elikagaien industrian, eta horrek baliteke ekoizpen kostuak handitzea eta kontsumitzaileei transferitzea.
Eraikuntzako zutabe, hoditeria, torloju eta sare metalikoak garestiagoak bihur daitezke, baita automobilgintzako osagaiak ere, hala nola para-golpeak, bateriak eta aire girotuaren sistemak. Elikagaien industrian, berriz, aluminiozko ontzien prezio igoerak edari eta kontserben sektorean eragina izan lezake.
Lanpostuak galdu edo sortu?
AEBetako Kanpo Harremanetarako Kontseiluaren arabera, muga-zergek AEBetako altzairu ekoizpena bultza dezakete, eta 140.000 lanpostu berri sor litezke. Hala ere, aurreko esperientziak bestelako ondorioak ere erakutsi ditu: Trumpen lehen agintaldian altzairuaren gaineko zergak %10 igo zirenean, 75.000 lanpostu galdu ziren manufaktura-industrian.
Adituen ustez, konponketa eta eraikuntza sektoreak izango du kalterik handiena, bertan zortzi milioi pertsona baitabiltza lanean, eta altzairuaren eta aluminioaren prezioen igoerak zuzenean eragingo baitie.
Automobilgintzari eta produktuei ere eragingo die
Trumpen administrazioak automobil esportazioei ere muga-zergak ezartzeko mehatxua egin du. Apirilaren 2tik aurrera, kanpotik inportatutako automobil eta piezen zergak nabarmen igotzeko asmoa adierazi du, baldin eta Kanada ez bada atzera egiten AEBetako produktuei ezartzen dizkien “eskandaluzko” muga-zergetan.
Trumpen hitzetan, neurri honek Kanadako automobilgintza behin betiko suntsituko luke: «Horiek guztiak AEBetan ekoitzi daitezke!» adierazi du.
Hasieran, automobilgintza T-MEC akordioaren bidez salbuetsi zen, baina Trumpen azken iragarpenek General Motors, Ford eta Stellantis bezalako enpresak kezkatuta utzi dituzte. Euren ekoizpena Kanadarekin eta Mexikorekin lotuta dago, eta muga-zergek katea eten dezakete.
Nekazaritzako produktuek ere eragina jasoko dute
Automobilgintzaz gain, nekazaritza produktuen muga-zergek ere eztabaida piztu dute. Trumpek Kanadari leporatu dio AEBetako produktu esnekien gaineko %250 eta %390 arteko zergak aplikatzea, nahiz eta errealitatean zenbait kuota gainditu ondoren bakarrik aplikatzen diren.
Trumpen administrazioak Kanadari presioa egiteko erabili duen beste argudio bat izan da defentsa gastuetan ez duela nahikoa ekarpen egiten. Are gehiago, mehatxu ironiko bat ere egin du, Kanada AEBetako 51. estatu bihurtzea proposatuz.
Ondorioak oraindik zehaztu gabe
AEBek ezarri duten metalen gaineko muga-zerga politika honek hainbat eremu ekonomikotan izango du eragina, eta ikusteko dago Kanadak eta gainerako herrialdeek erantzun ekonomiko edo politikorik emango duten. Horrez gain, ariketa honek luzera begira mantenduko ote den edo Trumpen aurreko administrazioan bezala, azkenean murriztuko diren muga-zergak, galdera irekia da oraindik.
