Espainiako Senatuak otsoaren populazioak Duerotik iparraldera babes bereziko espezieen (LESPRE) zerrendatik kentzeko tramiteak berehala hastea eskatu dio Espainiako Gobernuari. Eztabaida bizia izan ondoren, 156 senatarik alde bozkatu dute (PP, PNV, Junts, Vox eta UPN), 92k aurka (PSOE, BNG, Compromís eta Más Madrid) eta hamaikak abstentzioa aukeratu dute (EH Bildu, ERC, Geroa Bai eta Agrupación Socialista Gomera).
Babes berezia kentzeko eskaera eta Europaren erabakia
Onartutako ekimenak otso guztiak LESPRE zerrendan sartzen dituen agindua indargabetzea eskatzen du, baita otso iberiarraren kontserbazio estrategiaren berrikuspena egitea ere, gaur egungo populazioaren erroldaren arabera egokitzeko. Zentzu horretan, estrategia berri bat onartzea exijitu dute, autonomia erkidegoen adostasunean oinarrituta.
Testuak, gainera, Berna Hitzarmena aipatzen du, eta gogorarazi du Europar Batasunak (EB) 2023ko abenduan onartu zuela otsoaren babes-egoera «zorrotz babestutik» «babestura» aldatzea. Erabaki hori martxoaren 6an sartu da indarrean, eta Senatuko Autonomia Erkidegoen Batzorde Nagusiaren iritziz, Espainiako Gobernuaren jarrera «temati eta oinarri zientifikorik gabekoaren» aurka doa.
Ganaduzaleen egoera eta kalte-ordainen eztabaida
Eskaeraren aldekoek nabarmendu dutenez, otsoak LESPRE zerrendan sartzeak haien populazioaren «kontrolik gabeko hazkundea» ekarri du, baita artaldeen aurkako eraso gehiago ere. Horrek, haien arabera, ganaduzaleen eta landa-eremuko biztanleen egoera muturrera eraman du.
Horrez gain, batzordeak dio kalte-ordain ekonomikoak ez direla nahikoa arazoari irtenbidea emateko, eta honela adierazi dute: «Ganaduzaleek ez dute dirua nahi, haien animaliak nahi dituzte. Artaldeak galtzeak kalte psikologiko handia eragiten die, eta horrek ustiategien abandonua eragin dezake».
Eusko Jaurlaritzak erabakia ontzat jo du
Eusko Jaurlaritzako Elikadura, Landa Garapena, Nekazaritza eta Arrantza sailburu Amaia Barredok poza adierazi du Senatuaren erabakiaren aurrean, eta azaldu duenez, «Euskal Herriko hainbat eskualdetan otsoek eragindako kalteek larritasuna hartu dute, eta horrek gure ganaduzaleei kalte iraunkor eta konponezina sortzen die».
Barredok gogorarazi du aurretik ere otsoa LESPREtik kentzearen alde egin duela: «Espeziea babestu eta mantentzeko beste modu batzuk badaude, baina, batez ere, ezin dugu ganaduzaleei eta haien artaldeei kalte gehiago eragin».
Aurrera begira
Senatuaren erabaki honek otsoaren kudeaketaren inguruko eztabaida bizirik mantenduko du, eta orain ikusi beharko da Espainiako Gobernuak benetan urratsak emango dituen ala ez babes berezia kentzeko. Bestalde, autonomia erkidegoen arteko elkarrizketak ere garrantzitsuak izango dira, otsoaren kontserbazioaren eta nekazaritzaren arteko oreka bilatzeko.
