Etxeko energia-kontsumoaren igoerak markatu du otsaileko inflazioa Hego Euskal Herrian. Hala ere, prezioen igoera apur bat moteldu da INEk joan zen ostiralean argitaratutako datuen arabera. Otsailean inflazioa %3,2an kokatu da, urtarrilean baino lau hamarren gutxiago, baina etxeko elektrizitate, gas eta ur horniduren prezioak nabarmen igo dira, %18,6 hain zuzen ere.
Energien garestitzea da inflazioaren giltza
INE Espainiako Estatistika Institutuak plazaratutako datuen arabera, otsailean etxeetako energia-fakturen garestitzea nabarmena izan da. Elektrizitatearen prezioaren igoera da gako nagusia, aurreko urteko otsailarekin alderatuta ia bikoitza delako orain elektrizitatearen prezioa handizkako merkatuan.
Urte hasieratik, Espainiako Gobernuak energia eta elikagaien BEZ murrizketa kendu izanak ere inflazioan izan du eragina. Hala ere, adituak ez dira baikor datozen hilabeteetarako, gasaren nazioarteko prezio altuek 2024an baino gorago jarraituko dutelako aurreikuspenen arabera.
Petrolioarekin egoera bestelakoa da, azken hilabeteotan beheranzko joera du, produkzioa igo delako, bereziki AEBetan. Dena den, Errusiak eta Ukrainak duten gatazkak ziurgabetasuna eragiten jarraituko du merkatuetan.
Oinarrizko elikagaien prezioek gora egiten jarraitzen dute
Energiaren garestitzeaz gain, oinarrizko elikagaien prezioek ere gorako joerari eutsi diote. Behi-haragiaren prezioa iazko otsailetik %9,8 igo da, eta kafe, kakao eta infusioak ere ia %10 garestitu dira azken urtean.
Bestalde, fruta (%4,6), barazki freskoak (%7,5), eta arrain eta itsaski freskoa (%7,5) garestitu egin dira, aurreko urteko prezioekin alderatuta. Aldiz, olioaren prezioak, azken hilabeteetako igoera handien ostean, jaitsiera txiki bat izan du azken urtean, produkzio-arazoak gainditzen hasi direlako, bereziki eguraldiaren ondorioz.
Azkenik, adituek espero dute datorren hilabeteetan elikagaien prezioak orekatzen joatea, baina oraindik ere nazioarteko merkatuen egoerak ez du laguntzen nabarmen murrizten.
Euskal ekonomiaren erronka
Inflazioaren datuak Euskal Herriko ekonomiarentzat kezka puntu bat dira oraindik ere, izan ere, prezio altuak familiek kontsumo-gaitasuna mugatzen dute. Energia eta elikagaien prezioen bilakaerak datozen hilabeteetako egoera ekonomikoaren giltzarri izaten jarraituko duela iritzi dute ekonomialariek.
Orain arteko egoera ikusita, sektore desberdinek «neurri zehatzagoak eta indartsuagoak» eskatzen dizkiote gobernuari prezioen igoerari aurre egiteko eta «herritarren erosteko ahalmena bermatzeko».
