Teknologiaren erraldoi Microsoften barruan tentsio handiak piztu dira azken asteetan, Palestinako herritarren aurkako erasoek eragin dituzten protestek enpresaren barruraino egin baitute bidea. Bi software ingeniari, Ibtihal Aboussad eta Vaniya Agrawal, kaleratu egin ditu enpresak zuzendaritzaren aurkako salaketak jendaurrean egiteagatik.
Gertakari nagusia Redmonden (AEB) izan zen, konpainiaren 50. urteurrenaren ospakizun ekitaldian. Aboussadek Mustafa Suleyman, adimen artifizialeko kontseilari ordezkariaren hitzaldia eten zuen oholtzara igoz, eta bertatik bertara salatu zuen enpresaren teknologia militarraren erabilera: «Adimen artifiziala bakearen izenean saltzen duzue, baina Israelgo armadari zerbitzatzen diozue zuzenean, eta milaka hildako eragin dituzue Gazan», oihukatu zuen publikoaren aurrean.
Horren ondoren, Aboussadek azaldu zuen ez zegoela prest «palestinarren aurkako krimenetan parte hartzen duen kodea» idazteko, eta argi utzi zuen bere lanpostua galtzearen beldur izatea ez dela «hildako errugabeen beldurra baino handiagoa».
Protesta bikoitza, erantzun bakarra: kaleratzea
Baina Aboussad ez da kasu bakarra izan. NBC telebistak jakitera eman duenez, Vaniya Agrawalek ere protesta antzekoa egin zuen Microsoften beste ekitaldi batean, Satya Nadella zuzendari nagusiaren hitzaldia eten zuenean. Hura ere konpainiatik kanporatua izan da.
Langile hauen ekintzek jendarteratu dute Microsoften paperari buruzko eztabaida etikoa. BDS (Boikota, Desinbertsioa eta Zigorra) mugimenduaren arabera, Microsoft da Israelgo Estatuari laguntza teknologiko zuzena eskaintzen dion enpresa handienetakoa. Bere zerbitzuen artean adimen artifiziala, datu-azterketa eta zaintza sistemak daude, guztiak ere «palestinarren aurkako indarkeriak eraginkorrago egiteko baliatuta», BDSen esanetan.
Galdera irekia: nork definitzen du etika teknologikoa?
Microsoften erreakzioak, kaleratzeen bidez, enpresaren ikuspegi korporatiboa islatzen du: barruko desadostasun publikorik ez onartzea. Baina gertatu denak galdera garrantzitsu bat mahaigaineratzen du: zer erantzukizun dauka teknologia-enpresa batek bere produktuak nora eta zertarako erabiltzen diren ikusita?
Bi langileen protestek zeresana emango dute oraindik, eta litekeena da beste multinazional batzuetan ere antzeko kezkak zabaltzea. Teknologia eta etika bidegurutzean daude, eta langileen ahotsa gero eta ozenago entzuten da.