Apirilaren 28ko itzalaldi elektriko orokorrak sortutako ezinegona oraindik presente dago herritarren artean, eta Espainiako Gobernuak eman zuen informazio mailak ez du lasaitasuna ekarri. Ikerketa Soziologikoen Zentroak (CIS) larunbatean argitaratutako inkestaren arabera, herritarren % 59,6k uste dute ez zela behar adinako azalpenik eman.
Inkesta apirilaren 29an eta 30ean egin zen, 47 probintziatan egindako 1.752 elkarrizketa telefonikoren bidez, eta % 2,4ko errore-marjina du. Datu horiek erakusten dute herritar askok informazio eskasia sumatu zutela, batez ere itzalaldiaren arrazoi teknikoak eta ondorioak hobeto ulertzeko.
Zer falta izan zen komunikazioan?
Gobernuaren azalpenak gutxietsitakoen artean, gehienek argi zuten zertan izan zen hutsunea. % 38,4k argibide gehiago espero zituzten itzalaldiaren zergatiei buruz, eta % 26,3k argindarra noiz itzuliko zen jakin nahi zuten. Beste % 24,1k komunikazio ofizialetan azkartasun handiagoa eskatu dute, uste baitute atzerapena gehiegizkoa izan zela larrialdi egoera batean.
Azalpen faltaz gain, informazioa nola eta noiz iritsi zen ere izan da kritikaren jomugan. Egoera bezain larria kontuan hartuta, jende askok espero zuen lehenago eta zehatzago hitz egitea agintarien aldetik.
Eragin pertsonala: norbanakoen esperientzia ezberdinak
Itzalaldiaren ondorioak ez ziren denontzat berdinak izan. Herritarren % 24,3k adierazi dute eragina “handia” izan zela euren egunerokoan; % 28,1ek, “nahikoa”; eta % 33,4k, “txikia”. % 12,8k ez zuten inolako eraginik sumatu. Hau da, nahiz eta zenbaitentzat oharkabean pasatu, beste askorentzat egoera kezkagarria izan zen.
Inkestak emozioei buruz ere galdetu zuen: parte-hartzaileen % 21,5ek une jakin batzuetan beldurra sentitu zutela adierazi zuten, eta gehiengo zabal batek (% 78) ez zuen halakorik bizi. Nolanahi ere, argi dago egoerak ziurgabetasuna sortu zuela jendartean.
Zer izan zen faltan? Argia, konexioa eta informazioa
Herritarren % 62,1ek etxeko argindarraren falta izan zuten faltan gehien, baina komunikaziorako baliabideak ere kaltetu ziren. Inkestatuen % 55,5ek telefono mugikorra erabiltzeko zailtasunak izan zituztela esan zuten, eta % 26,3k Internet gabeziak nabarmendu zituzten.
Halako egoeretan, informazioa eskuratzeko baliabide tradizionaletara jotzen da askotan, eta hala gertatu zen oraingoan ere: % 62,1k irratia aukeratu zuten gertatzen ari zenaz jabetzeko. Telebista eta sare sozialen gainetik, irratia izan zen informazio-iturri nagusia.
Prebentzioa eta prestakuntza: non gaude?
Larrialdi egoerei aurre egiteko prestakuntzari dagokionez, herritarren % 53,5k entzuna zuten Europar Batasunak gomendatzen duela etxeetan larrialdirako kit bat edukitzea. Hala ere, % 34,3k baino ez zuten horrelakorik prest apirilaren 28ko gertakaria baino lehen.
Etorkizuneko egoerei aurrea hartzeko, inkestatuen ustez lehentasunezko neurriak dira: sare elektrikoaren modernizazioa (% 44,2), azpiegitura kritikoetan inbertsioak handitzea (% 41,7) eta zerbitzu publikoek sorgailu gehiago edukitzea (% 32,6). Herritarren iritziz, horrelako neurriak ezinbestekoak dira sistema erresilienteago bat bermatzeko.