Lakuako Gobernuak 2025-2027 aldirako Etxebizitza Plan Zuzentzailea onartu du astearte honetan. Planaren helburu nagusia da 7.000 etxebizitza asegarri berri sustatzea legealdi honetan zehar. Hala ere, zenbaki hori urrun dago Etxebiden alokairu babestua eskatuta duten 83.617 lagunetatik, Etxebizitzaren Euskal Behatokiaren 2024ko ekainaren datuen arabera.
Emergentzia egoera eta errealitatearen aitortza
Gobernu Kontseiluaren ondorengo agerraldian, Etxebizitza sailburu Denis Itxasok adierazi duenez, Araba, Bizkaia eta Gipuzkoak «etxebizitza larrialdi benetako batean» daude. «Etxebizitza eskuratzeko oreka galdu dugu; alokairuak edo erosteko prezioek jada diru-sarreren %30 gainditzen dute, eta Etxebiden izena emanda dauden pertsonen kasuan %39raino iristen da», ohartarazi du.
«Etxebizitza duina aurkitzea ez da jada kolektibo zaurgarrienen arazo hutsa, zuzenean eragiten dio klase ertainaren egonkortasunari ere», adierazi du.
Hiru zutabetan oinarritutako plana: erreformak, baliabideak eta akordioak
Itxasok azaldu du planaren garapena hiru ardatz nagusitan banatuta dagoela: lege erreformak, finantza-baliabideak eta tokiko erakundeekin lortutako akordioak.
Lege-erreformak eta araudi berriak
Planaren barruan, Etxebizitza, Lurzoru eta Hirigintzari buruzko neurri urgenteen Legea garatuko da, baita Hirigintza Estandarren Dekretua ere. Helburua da proiektuak bizkortzea, etxebizitza babestura sarbidea erraztea eta administrazioari larrialdi-egoerei aurre egiteko tresna eraginkorrak eskaintzea.
Itxasok azpimarratu du lurzoru babestuan 75.000 etxebizitza publiko eraiki ahal izateko aukera dagoela gaur egun. Bestalde, lokal komertzialak etxebizitza bihurtzea erraztuko du etxe-bizigarritasunaren dekretuak, «malgutasun handiagoz eta eskakizun gutxiagorekin».
Etxebizitza turistikoen erabilera ere mugatuko da gune tentsionatuetan, eta neurri zigortzaileak hartuko dira prezioak legezko mugetatik gora igotzen dituztenen aurka. Bizigune eta Gaztelagun programak ere zabalduko dira: errenta muga 30.000 eurora igoko da eta logela bat alokatzen dutenek ere laguntzak jaso ahal izango dituzte.
Baliabide gehiago eta funts sozial berria
Planak aurreikusten du etxebizitza babestu eta asegarri gehiago lortzeko baliabide gehiago mobilizatzea, eta horretarako, lankidetza publiko-pribatuaren bidezko tresna berriak sortuko dira.
Itxasoren arabera, «etxebizitzarako funts sozial handi bat» eratuko da, finantza-erakunde publiko eta pribatuekin, hala nola Europako Inbertsio Bankua edo Kreditu Ofizialeko Institutuarekin. «Ez gara irabazi handiez ari, baizik eta kausa sozial baten aldeko konpromisoa hartzeaz», nabarmendu du.
Udalekin eta Eudelekin lankidetza
Planaren hirugarren zutabea da lurzorua mobilizatzeko estrategia, tokiko erakundeekin elkarlanean. Lakuak proposatzen du lurzoruen erreserba automatizatzea, eta horretarako, Lurzoruaren Legea aldatzea. Helburua da udal autonomiari eutsiz, etxebizitza babestua sustatzen laguntzea.
Gainera, eraikuntza sektorea modernizatzeko eta industrializaziorako estrategia bat bultzatuko da: «Eraikuntza prozesuak arindu, kostuak jaitsi eta segurtasun baldintzak hobetu nahi ditugu», azaldu du sailburuak.
Hurrengo urratsa: Legebiltzarrera bidalketa
Planaren hurrengo urratsa Eusko Legebiltzarrera eramatea izango da, erreformak lege mailan bultzatzeko. Itxasok adierazi du dekretuak martxan daudela eta Gobernuaren helburua dela urtea amaitu aurretik legea onartuta edukitzea: «Legealdi amaierara arte ditugun hilabeteak baliatu nahi ditugu neurri guztiak ahalik eta azkarren ezartzeko».
