Haurtzaroan ezaguna eta ohikoa den jolasa da harri, orri, ar. Lagunen artean, esku-keinu erraz batzuekin nork irabazten duen erabakitzen da, baina askok ez dute imajinatuko jolas horrek nazioarteko mailara ere salto egin duela, are sari ekonomiko garrantzitsuekin.
Txinatik mundura, belaunaldiz belaunaldi
Jokoaren erro historikoak Txinan daude, non shoushiling izenez ezagutzen zen lehenik, eta Japoniara janken izenarekin iritsi zen gero. Gaur egun, munduko ia edozein txokotan ezaguna da, eta gehienetan haurren arteko jolas gisa erabiltzen den arren, lehiaketa mailan ere geroz eta gehiago praktikatzen da.
Munduko txapelketak eta estrategiak
World Rock Paper Scissors Association elkarteak urtez urte antolatzen ditu nazioarteko txapelketak, jokalari onenak bilduz eta diru-sariak tarteko direla. Ligaxka lokalak, partida informalak eta lehiaketa profesionalak biltzen ditu egitasmoak, eta denek dute jokoaren arau sinpleak oinarri: harria artaziari gailentzen zaio, artazia orriari, eta orria harriari.
Baina jolasa ez da hor amaitzen. Jokalariek estrategia garatuak erabiltzen dituzte aurkariaren mugimenduak aurreikusteko, itxurazko keinu batekin nahasteko edo aurpegiaren espresioak irakurtzeko. Batzuek lehen mugimenduen ereduak aztertzen dituzte, beste batzuek ordea, ausazko teknikak baliatzen dituzte aurkaria desorientatzeko.
Ezagutzen dugun jolasa… baina maila berri batean
Askok pentsatuko dute umeen jolasa besterik ez dela, baina mundu osoko jokalarientzat, adierazpide kultural eta lehiakor bilakatu da. Jokorako arauak berdinak izanda ere, txapelketek errespetua eta diziplina eskatzen dute, eta arbitroak arduratzen dira joko garbia bermatzeaz.
Beraz, baliteke zuk ere jolas horretan parte hartu izana noizbait… eta zergatik ez, orain serio hartzea. Hori bai, estrategia on bat eta aurkariaren begietara so egiteko ausardia beharko dituzu!