Hondarribian jaiotako Iñigo Sagarzazuk (1963–2004) 1997an kaleratu zuen Abbadie. El sabio y su tiempo, jakintsu lapurtarraren bizitza eta garaia ardatz zituen gaztelaniazko lan mamitsua. Orain, Abadia Sariaren 25. edizioa baliatu dute egilea omendu eta bere lana berriz plazaratzeko.
Liburuaren euskarazko bertsioa Zuriñe Barrerek itzuli du, eta frantsesezkoa Celine Escorrouk, biak ere Tisa itzulpen-etxekoak.
Oroimenetik gaurkotasunera
Biografia honen historia berezia da. Sagarzazuk hamar urtez aritu zen ikertzen, eta ikus-entzunezko fikzio bat ere prestatu zuen 1988an Hendaian filmatzeko. Proiektua, ordea, ez zen inoiz amaitu, eta urteak geroago, 2004an, egilea hil zen. Lanaren materiala galdu egin zen, baina 2019an, ahalegin handiz, edizio txiki batean berreskuratu zuten. Orain, berrargitalpen osoagoa iritsi da, eta publiko zabalagoarengana heltzeko aukera emango du.
Mendizabalen aitortza
Garbiñe Mendizabal Hizkuntza Berdintasuneko foru zuzendariak nabarmendu du Aldundiaren asmoa dela Abadiaren figura «berreskuratu eta ezagutaraztea», eta haren ekarpenak gaurkotasunera ekartzea: «berrikuntza eta euskara, tradizioak eta esplorazioa uztartzen zituelako». Horrez gain, eskerrak eman dizkio Sagarzazuren familiari liburua bizirik mantentzeko egindako lanagatik.
Martin Ansok kazetariaren esanetan, berrargitaratutako lanak ikuspegi freskoago bat ematen dio Abadiari: «Denboraren poderioz, jakintsu haren irudia pixka bat zurrunduta geratu da. Iñigo Sagarzazuk, ordea, hezur eta haragizko Abadiarengana hurbiltzen gaitu. Seguruena hori da liburu honen sekretuaren giltzarria».
Jakintza diziplina anitzetan, euskararen sustapenean oinarri
Anton Abadia (1810–1897) ez zen arlo bakarreko jakintsua: geografia, astronomia, hizkuntzalaritza, etnografia eta beste hainbat diziplinatan nabarmendu zen. Euskararekiko konpromisoa funtsezkoa izan zen bere ibilbidean, eta horregatik darama bere izena Gipuzkoako Foru Aldundiak 1996az geroztik banatzen duen Abadia Sariak.
25. edizioa baliatuz, Aldundiak aitortza horri oihartzun handiagoa eman nahi dio. Ekainaren 19an, Eibarren egingo den ekitaldi instituzionalean, Gure Zirkuari emango zaio 2025eko Abadia Saria, euskarari aisialdiaren eta dibertimenduaren alorrean egindako ekarpenagatik.
