Apirilaren 28an Iberiar Penintsulan gertatu zen argindar mozketaren inguruko txostena argitaratu du Espainiako Gobernuak. Lakuako Gobernuak bultzatutako ikerketa batzordeak 128 orrialdeko dokumentua aurkeztu du, eta bertan azaldu dutenez, gertatutakoa gain-tentsioaren ondorioa izan zen, jatorri anitzeko arrazoien emaitza.
Europako azken bi hamarkadetako gertakaririk larriena
Ikerketen arabera, gertakaria «azken 20 urteetako larriena izan da Europan», Dan Jorgensen Energia komisarioaren hitzetan. 55,7 milioi pertsona izan ziren eraginpean Espainia eta Portugalgo penintsulan. Uharte eta kanpo-lurraldeak, ordea, ez ziren ukitu.
Lehenengo dardara: ez-ohiko oszilazioa
Red Electricak jakinarazi du lehen gertakari nabarmena 12:03an jazo zela, Badajozko planta fotovoltaiko batean. Han izandako ezohiko oszilazio batek abiarazi zuen prozesua, eta haren jatorria kontrol-sistemaren funtzionamendu oker batean egon liteke, oraindik argitu gabe dagoena.
Tentsioa kontrolatzeko arazoak
Gertakariaren une erabakigarrian, 12 talde termiko zeuden aurreikusita tentsioa kontrolatzeko, baina horietatik bat huts egin zuen aurretik. Espainiako Trantsizio Ekologikorako ministro ohi Sara Aagesenek azaldu duenez, «tentsioa kontrolatzeko behar adinako gaitasunik ez zegoen», eta horrek areagotu zuen arazoa.
Red Electricak, bere aldetik, babestu du bere programazioa egokia izan zela eta zentral elektriko batzuek ez zituztela bete tentsio-kontrolerako betebeharrak. Konpainia elektrikoek, ordea, erantzun dute ardura Red Electricarena dela.
Deskonektatutako zentralak eta tentsioaren gorakada
Guztira 25.184 megawatteko eskaria zegoen 12:30ean. Minutu gutxiren buruan, tentsioaren gorakada azkar eta etengabe batek hainbat zentral deskonektatzea eragin zuen, hala nola Granadan, Huelvan, Caceresen eta Badajozen. Red Electricaren arabera, deskonexio batzuk «bidez kanpokoak» izan ziren, tentsioa oraindik baimendutako mailen barruan baitzegoen.
Itzalaldiaren kolapsoa eta errekuperazioa
Zerorainoko kolapsoa bost segundotan gertatu zen. Itzulerako lanak, berriz, 26 ordu baino gehiagoz luzatu ziren, guztiz amaitu arte hurrengo eguneko 14:36an.
Zibererasoen arrastorik ez
Zibersegurtasun taldeek 133 gigabyteko informazioa aztertu dute, eta 1.000 IP publiko baino gehiago ikertu dituzte. Ondorioa argia izan da: ez da aurkitu zibererasoren edo sabotaje informatikoaren frogarik. Pedro Sanchez buru duen gobernuak, gainera, jada baztertu du aukera hori.
Erantzukizunen bila: prozesu luzea aurreikusten da
Momentuz, ez da kalkulatu zein izango diren kalteen ondoriozko erreklamazio ekonomikoak. Espainiako Gobernuak adierazi du CNMC eta, hala badagokio, epaitegiek izango dutela azken hitza. Energia sektorean, berriz, prozesu judizial luze baten esperoan daude.
