Ameriketako Estatu Batuetako presidente Donald Trumpek mezu garbia helarazi dio Hamasi: lau eguneko epea du bake-proposamenari erantzuteko. Astelehen honetan aurkeztutako 20 puntuko planak su-hiltzea, Israelgo armadaren erretiratze progresiboa, bahitu eta presoen trukea eta Nazio Batuen Erakundearen gainbegiratzepean laguntza humanitarioa sartzea jasotzen ditu.
Trumpen esanetan, plana «jadanik onartu dute Israel, eta herrialde musulman eta arabiar ugarik», eta ohartarazi du Hamasek ez badu akordioa onartzen, AEBek babesa emango diotela Israeli operazio militarrean.
Netanyahu eta Danonen babesa: “Amaitu egingo dugu lana”
Planak Israelgo lehen ministro Benjamin Netanyahuren babesa du, nahiz eta Palestinako Estatua sortzearen inguruko puntua ukatu duen. Sare sozialetan argitaratutako bideo batean, Netanyahuk argi adierazi du: «Akordioan ez dago halakorik jasota, eta Israel izango da Gazako segurtasunaren arduradun nagusia».
Bestalde, Israelen ordezkariak NBEren aurrean, Danny Danonek, ohartarazi du Hamasek uko eginez gero, Israel prest dagoela «lana amaitzeko eta bahitu guztiak etxera eramateko». Israelgo bahituen senideek ere irmotasuna eskatu dute, eta ohar bidez adierazi dute: «Ez dugu ospakizunik egingo bahitu guztiak Israelen lurrean dauden arte, eta soldaduak onik itzuli arte».
Gobernu berria eta Hamasek gabe: trantsizio teknokratikoa
Planak Hamasi gobernutik kanpo uztea aurreikusten du, eta Palestinako teknokrata eta nazioarteko adituek osatutako trantsizio-gobernu bat ezartzea planteatzen du, Bake Kontseiluaren tutoretzapean. Egitura horrek Palestinako Aginte Nazionalari boterea pasatzea aurreikusten du, betiere bere barne-erreformak behar bezala gauzatzen baditu.
Hala ere, Netanyahuk argi utzi du ez Hamas ez Palestinako Aginte Nazionala ez direla izango gerra ostean Gazan egongo den administrazio zibilaren parte.
Hamasen lehen erreakzioak: kontsultak, mesfidantza eta baldintzak
Hamasek oraindik ez du erantzun ofizialik eman, baina Kairon iturri anonimo batek baieztatu duenez, mugimendua barruko kontsultak egiten ari da buruzagi politiko eta militarrekin, baita beste talde palestinar batzuekin ere. Iturri berak adierazi du egoeraren konplexutasuna eta Doha hirian Hamasen ordezkaritzaren aurka egindako eraso israeldarra direla eta, erantzuna egun batzuk atzeratu daitekeela.
Hamasek akordio integral baten bila dihardu, eta helburutzat ditu: erasoak etetea, Israelgo tropen erretiratzea, 2007tik indarrean dagoen blokeoa kentzea eta Gazako berreraikuntza bultzatzea.
Bakearen bila, zalantzen artean
Bake-proposamenaren puntu gatazkatsuenetako bat Hamasen desarmamendu osoa da, eta horrek are gehiago zailtzen du negoziazioen bidea. Hamasen jarrera irmoa da puntu horretan, eta planaren etorkizuna kolokan jar dezake.
Hala ere, Qatarrek, bitartekaritza lanetan ari den herrialdeak, itxaropentsu agertu da. Herrialdeko Atzerri Arazoetako Ministerioaren bozeramaile Majed al Ansarik esan du oraindik «goizegi» dela erantzun zehatza emateko, baina aurreratu du Hamaseko eta Turkiako ordezkarien arteko bilera egingo dela Dohan, desadostasunak bideratzeko.
Bahituen senideek esperantza eta beldur artean
Israelgo bahituen senideek begi onez baina zuhurtziaz hartu dute proposamena. Dalia Cusnir, bi bahituen koinatak, adierazi du: «Itxaropenez eta urduritasunez beteriko egunak bizi ditugu. Trumpengan konfiantza dugu eta bere bake ikuspegiarekin aurrera egitea nahi dugu».
Ilan Dalalek, bere semea bahitua duena, hauxe nabarmendu du: «Azkenik, gerrari amaiera eta bahitu guztiak askatzeko esparru bat dugu. Orain, munduak Hamasi presio egin behar dio akordioa onar dezan».
Beste senide batzuek, hala nola Macabit Mayerek, premiaz hitz egin dute: «Gali eta Ziv nire arrebaren besoetan ikusi arte ez naiz lasai geratuko. Nazio osoak arnasa hartu nahi du berriz».
Eta Rivka Bohbot, bere senarra bahituta duen emakumeak, adierazi du: «Bi urte daramatzat etxeko atean itxaroten, min amaigabean. Orain ekintzak behar ditugu, ez hitzak».
Azken hitza, Hamasek
Trumpen bake-plana aukera historikoa izan liteke gatazka amaitzeko, baina erabakia Hamasek du oraindik. Bien bitartean, nazioarteak adi jarraitzen du, gatazka luze eta odoltsuaren irtenbide bat lor ote daitekeen.
