Ikasturte berria abiatu zenetik hilabete eskas igaro da, eta dagoeneko milaka ikaslek eguneroko bidaien nekea pairatzen dute. Unibertsitatera heltzea ez da ikasgelako ariketa bat soilik: denbora, dirua eta pazientzia handia behar dira, batez ere Leioako campusera joan behar dutenentzat.
Andrea Arbosa gasteiztarrak argi azaldu du: egunero hiru ordu eta erdi galtzen ditu autobusean, joan-etorrietan. «Eskolak ordu erdian bukatzen ditudanean, ia beti 40 minutu pasatzen ditut geltokian zain, autobusak orduero baino ez direlako pasatzen», kontatu du.
Garraio publikoaren mugak eta alternatibak
Haren esperientzia ez da salbuespena. Autobusaren ibilbidea luzeegia izaten da, tarteka Bilbotik pasatzen baitu Leioara iritsi aurretik, eta horrek denbora are gehiago luzatzen du. Horregatik, askok alternatiba pribatuetara jotzen dute: elkarteek antolatutako autobusak edo kotxe partikularrak. Ekonomikoki, ordea, kontuak ez dira samurrak. Arbosak hilero 75 euro ordaintzen ditu bonuan, urtean 600 euro guztira. Behar denean beka batek gastuaren erdia estaltzen badio ere, ikasle askoren kasuan ez dago laguntzarik, eta kostuak familiaren poltsikotik ateratzen dira.
Denborari erreparatuta, kalkuluak esanguratsuak dira: urtero 602 ordu inguru bidean ematen ditu autobusean; kotxean joango balitz, 260 lirateke. Alabaina, autoz ibiltzeak 2.500 euroko kostua ekarriko lioke.
Herri txikietatik etortzearen zailtasunak
Hurbiltasuna ez da beti irisgarritasunaren sinonimoa. Larrabetzu, Leioatik 20 minutura dago autoz, baina garraio publikoan ordu osoa behar da. Aizarnazabal bezalako herrietatik etortzen diren ikasleek, berriz, bide zatia autoz egin behar dute, gero Zarautzera edo Zestoara joateko, eta handik autobusa hartu. Guztira, bi orduko bidaia bihurtzen da, eta askotan itxaronaldi luzeekin osatzen da.
Ikasleen eskaerak eta irtenbide bila
Azken urteetan hainbat ikaslek mobilizazioak antolatu dituzte, euren egoera plazaratzeko. Arratiako ikasle talde batek Bizkaiko Batzar Nagusira proposamen zehatzak eraman zituen, eta Larrabetzuko gazteek ere eskaera antzekoak egin dituzte.
Egoerari aurre egiteko, askok logelak alokatzen dituzte hiriburuan edo campusera gerturago, nahiz eta hori ere garestia izan. Beste askok, berriz, autoaren gastuari aurre egiten diote, edo denbora sakrifikatzea erabakitzen dute familiaren ekonomia babesteko.
Ondorioa
Unibertsitateko ikasketak egitea ez da bakarrik klaseetan ikastea: sarri, bidean ematen den denbora eta gastuak dira ikasle gazteen eguneroko borroka handiena. Andrea Arbosaren hitzek ondo laburbiltzen dute egoera: «Denbora sakrifikatzen dut familiaren ekonomiaren mesedetan».
