Ertzaintzak azken asteetan azaleratu den ziber-iruzur olde berri baten inguruan ohartarazi du: Instagramen pertsona ospetsuen izenarekin sortutako profil faltsuak ari dira erabiltzaileak engainatzen, kriptomonetetan eta bestelako finantza-produktuetan “inbertitzeko” eskaintzak eginez.
Zibersegurtasuneko Koordinazio Buruzagitzak azaldu duenez, iruzurgileek benetako erabiltzaile-izenak ia berdin kopiatzen dituzte, letra edo puntu txiki bat aldatuta, jatorrizko kontuaren sinesgarritasuna imitatuz. Horri gehitzen diote benetako kontuko argazki eta biografia bera, erabiltzaileen konfiantza lortzeko trikimailu gisa.
Behin profila martxan dutenean, pertsona ezagunaren jarraitzaileei jarraitzen hasten zaizkie masiboki eta, ondoren, mezu pribatuak bidaltzen dizkiete, itxuraz “aukera paregabeak” eskaintzen dituztela esanez. Irudi publikoaren ospea erabiltzen dute engainua sinesgarri bihurtzeko.
Estrategia zaharra, baina gero eta finduagoa
Ertzaintzaren arabera, iruzur mota hau ez da guztiz berria, baina azken hilabeteetan nabarmen ugaritu da eta gero eta sofistikatuagoa bihurtu da. Iruzurgileek komunikazio pertsonalaren eta sare sozialen arteko muga lausoaz baliatzen dira: “influencer” baten edo kirolari baten mezu bat jasotzeak sinesgarritasun-efektua sortzen du.
Hori dela eta, erabiltzaile askok ez dute zalantzan jartzen jaso duten mezua benetakoa den ala ez, eta estekak ireki edo datu pertsonalak ematen dituzte, konturatu gabe iruzur baten aurrean daudela.
Zer egin halako mezu bat jasotzen baduzu
Poliziak mezu horiei ez erantzuteko gomendioa egin du. Halaber, ez irekitzea inongo estekarik eta ez deskargatzea artxiborik, izan ere horiek webgune maltzurrak ireki edo datu bankarioak lapurtzen dituzten programak instala ditzakete.
«Figura publikoek ez dute inoiz sare sozialen bidez inbertsio pertsonalik kudeatzen edo eskaintzen», gogorarazi dute Ertzaintzatik. Horregatik, gomendatzen dute beti profilaren izena ondo aztertzea, eta susmorik izanez gero, kontua ez jarraitzea.
Finantza-datuak eman badira, berehala bankuarekin harremanetan jartzea eta operazioak blokeatzea da lehen urratsa. Ondoren, gertatutakoa salatu behar da, eta horretarako edozein ertzain-etxera jo daiteke.
“Ez fidatu pantaila atzean dagoenaz”
Ertzaintzako iturriek gogorarazi dute sare sozialak informazio eta komunikaziorako tresna indartsuak direla, baina engainurako tresna azkar bihur daitezkeela. «Zalantza izanez gero, susmoa izatea da babes onena», azaldu dute. Horrelako mezuen aurrean eszeptizismoa eta prebentzioa dira babesik eraginkorrenak.
Bestalde, erabiltzaileei dei egin diete sare sozialetan zentzuz jokatzeko eta segurtasun-ohiturak indartzeko, bereziki irtenbide errazak edo irabazi azkarrak agintzen dituzten eskaintzen aurrean.
Iruzur digitalen gorakada etengabean
Ertzaintzak gogorarazi du azken urteotan ziber-iruzurrak gero eta sofistikatuagoak direla, eta pertsona ezagunak edo erakundeak imitatzea bilakatu dela engainu mota arruntenetako bat. Kriptomoneten eta finantza-plataformen ugaritzearekin batera, inbertsio iruzurrak ere areagotu dira, eta delitu horien aurrean zibersegurtasunaren kultura funtsezko tresna dela azpimarratu dute.
