Atzo eman zuen Europar Batasuneko Justizia Auzitegiak (EBJA) erabaki adierazgarria: Europar Batasuneko edozein herrialdetan eginiko sexu bereko pertsonen arteko ezkontzak aitortu egin behar dituzte estatu kideek, nahiz eta barne-legediek ezkontza mota hori aurreikusten ez duten. Epaiak zuzenean eragiten du Polonian ezkontza-ziurtagiria inskribatu nahi izan duten bi gizonen auzian, eta, aldi berean, jurisprudentzia komun berrirako ateak irekitzen ditu.
Berlinetik Poloniara: ukatutako inskripzio baten atzetik sortu den auzia
Kasuaren abiapuntua Berlinen 2018an ezkondu ziren bi poloniar dira; horietako batek nazionalitate alemaniarra ere badu. Bikoteak ezkontza Polonian aitortua izatea nahi zuen, horretarako ziurtagiria Erregistro Zibilean transkribatzea eskatuz. Poloniako administrazioak eskaera arbuiatu zuen, “sexu bereko ezkontza Poloniako Zuzenbidean existitzen ez den figura” dela argudiatuta.
Ezezko horrek auzia gorago eraman zuen, Poloniako Administrazioarekiko Auzien Auzitegi Gorenak EBJAz galdegin baitzuen nola bateratu jarrera hori Europako askatasun-eskubideekin.
Auzitegiaren iritzia: familia-bizitzaren eta zirkulazio librearen aurkako oztopoa
EBJAren argudio nagusia irmoa izan da: «Beste estatu batean legez ezkondu diren bi herritarrei ezkontza-estatutua ukatzeak Batasuneko zuzenbidea urratzen du, haien bizitza pribatua eta familiarra errespetatzeko eskubidea kolokan jartzen duelako».
Auzitegiak gehitu duenez, ezkontza horiek ez aitortzeak ondorio praktiko larriak dakartza: administrazio oztopoak, familia-eskubideen galera eta herritarrei beren jatorrizko estatuan “ezkongabe” gisa bizitzera behartzea, nahiz eta legez ezkonduak izan.
Barne-legeak aldatu gabe, baina aitortza bermatuz
Epaiak badu ñabardura garrantzitsu bat: ez du behartzen estatu kideak bere lege propioan sexu berekoen ezkontza jasotzera. Baina bai eskatzen du beste herrialde batean egindako ezkontza errespetatzea, herritarrek EBtik mugitzeko eta bertan bizitzeko duten eskubidea bermatzeko.
Hori dela eta, estatu batek ezkontza-ziurtagiria transkribatzea eskatzen badu aitorpena egiteko, mekanismo hori sexu bereko bikoteei ere aplikatu beharko zaie, salbuespenik egin gabe.
Ondorio zabalak Europako familientzat
Epaiak ez du Poloniaren egoera bakarrik ukitzen; familiek estatu batetik bestera lekualdatzean dituzten eskubideak sendotzen ditu. Datozen hilabeteetan, baliteke beste herrialde batzuek ere beren prozedurak egokitu behar izatea, erkidegoko eskubideak betetzen direla bermatzeko.
