Irlandako Auzitegi Goreneko Merkataritza Salak ez du onartu CAFek aurkeztutako helegitea, eta, ondorioz, Dublinen eta Belfasten artean tren-flota berritzeko kontratu erraldoia —650 milioi eurokoa— suitzar Stadler enpresari atxikita geratu da behin betiko. Epaiak ez du ate urrerik utzi: prozedura hasieratik berriz zabaltzea arrisku handiegia litzatekeela argudiatu du, batez ere EBk lotutako 165 milioi euroko laguntza gal zitekeelako.
Epaiaren funtsa argia da: «interes publiko orokorra lehenetsi behar da», eta horrek CAFen kalte ekonomikoa bigarren planoan uzten du.
BDZren iritzia: porrot juridikoa eta ospe-kalteak
Erabakiak berehala izan du oihartzuna BDZ plataforman, zeinak sententziaren irakurketa zorrotza egin duen. Haien esanetan, epaiak «agortutzat» ematen du CAFek eraiki duen tesia, hau da, adjudikaziotik kanpo geratzea bestelako arrazoi politikoei —bereziki Palestinako okupazioarekin lotutako zerrendetan agertzeari— egotzi izanaren bertsioa.
Plataformaren ustez, enpresaren zuzendaritzak «norabide okerra» hartu duela urteak daramatza esaten, eta sententziak «argi uzten du nazioarteko merkatuetan eragiten ari zaion higadura». Are gehiago, BDZk adierazi duenez, CAF «jarrera kolonialista batean» tematuta jarraitzen du, eta orain «biktimizazio estrategiara» jotzen ari da erantzukizunak ezkutatzeko.
«Nazio Batuen, Amnistia Internazionalaren eta ehunka erakunderen ohartarazpenek ezin dute gehiago isildu», gaineratu du plataformak.
Auzitegiak ez du eztabaida politikorik kontuan hartu — eta horixe bera azpimarratzen du
Magistratua ez da inolaz ere sartu CAF NBEren zerrendan agertzearen ondorio etiko edo politikoetan. Epaiaren 34 orrialdeetan ez da halako elementurik aipatzen, ezta adjudikazioaren erabakian pisu izan duenik iradokiz ere. Prozedura guztian zehar ez da froga bakar bat aurkeztu CAFen kanporatzea arrazoi horietan oinarritzen denik.
Epailearen ikuspegitik, kontua kontratu-prozeduraren beraren berme juridikoak eta finantzaketa europarra babestea dira ardatz nagusiak.
CAF, eszenatokitik kanpo: orain bakarrik kalte-ordainen atea geratzen da zabalik
Helegitea baztertuta, CAFen aukerak nabarmen murriztu dira. Orain, BDZren arabera, aukera bakarra izango litzateke galera ekonomikoen inguruko erreklamazio bat saiatzea, betiere «kostu handiko bidea» izan litekeena.
Are gehiago, sententziak berak jartzen du mahai gainean CAFek epaiketa-gastuak bere gain hartu beharko dituen aukera, eta horrek ondorio nabarmenak ekar ditzake enpresaren kontuetan.
Nazional eta nazioarteko oihartzuna: gero eta tolerantzia txikiagoa konplizitate ekonomikoekin
BDZk baliatu du epaiaren testuingurua nazioarteko giro zabalago batean kokatzeko. Plataformaren esanetan, «Irlandako kasuak islatzen du enpresa handiek apartheidarekin duten konplizitatea gero eta zailagoa dela sozialki eta politikoki justifikatzea».
Palestinaren zatiketaren urteurrena ate joka dela gogoratuta, mobilizazio sozialari eusteko deia egin dute, eta ohartarazi dute Euskal Herriak «ez lukeela aldaketa globaletik kanpo» geratu behar.
Ondorioa: tren-kontratu estrategiko bat galdu, eta etorkizunerako galdera handiak airean
CAF, bere jardun globalagatik erreferentzia izan den enpresa, une zailean kokatu da. Ez du kontratua lortuko, ezta adjudikazio-prozesua kolokan jartzea ere, eta epaiak are gehiago estutzen du bere jarduera nazioarteko eszenatokietan.
Tren berriak Stadlerrek egingo ditu; CAFek, berriz, bere ospearen eta estrategia juridikoaren inguruko hausnarketa zorrotza izango du aurrean.
