Eustatek argitara eman duen azken azterketak irudi konplexua uzten du: Euskal Autonomia Erkidegoan jarduten duten enpresen kopuruak behera egin du, baina horiek sortzen duten enpleguak gora jarraitu du. 2025eko urtarrilaren 1ean, 146.404 enpresa aktibo zenbatu dira —urtebete lehenago baino %0,8 gutxiago—; hala eta guztiz ere, enplegua %1,5 hazi da.
Egitura hori osatzen duten 164.138 establezimenduetatik, 2024an hainbat mugimendu izan dira: 13.335 ireki dira eta 14.411 ixtera iritsi, urteari 1.076 establezimenduren jaitsiera txiki baina esanguratsua erantsiz.
Enpresa gazteen protagonismoa eta mugimenduen kontzentrazioa zerbitzuetan
Euskal enpresa-sarea berritu egin dela agerikoa da: jarduera duten erakundeen ia herenak bost urte baino gutxiagoko antzinatasuna du, eta horietako kopuru esanguratsu batek —%14,8k— bi urte baino gutxiagoko ibilbidea besterik ez.
Aldaketa gehien, ordea, sektore jakin batzuetan pilatu dira. Merkataritza, Garraioa eta Ostalaritza izan dira fluxu handienak izan dituzten jarduerak: alta guztien %29,1 eta baja guztien %32,4 euren gain pilatu dute.
Hiru eremu nagusi: Bilbo Handia, Donostialdea eta Arabako Lautada
Enpleguak lurraldean duen banaketa ez da askorik aldatu: jarduera ekonomikoaren muina hiru gune urbano handitan jarraitzen du. Bilbo Handiak bakarrik enpleguaren %38,9 hartzen du, Donostialdeak, %16,6, eta Arabako Lautadak, %13,3. Hiru eremu horiek, batera hartuta, EAEko enpleguaren ia %70 biltzen dute.
Hazkunde handienak: informazio-teknologiak eta zerbitzu publikoak
Euskal ekonomiaren barruan ez dira sektore guztiak erritmo berean mugitu. Urteak iraun duen hazkunde orokorraren gainetik kokatu dira honako jarduera hauek: Informazioa eta Komunikazioak, %4,8ko igoera ikusgarriarekin, administrazio publikoa, Hezkuntza eta Osasungintza, %2,8, eraikuntza, %1,9, eta Arte-jarduerak eta bestelako zerbitzuak, %1,6.
Joera hori ez da egun bakarreko kontua: azken bost urteetan, establezimendu kopurua %3,4 jaitsi den bitartean, langileen kopurua %5,5 handitu da.
Zerbitzuen pisua: egituraren bihotzean
Egitura ekonomiko osoa aztertuta, zerbitzuen indarra begi-bistakoa da. Establezimendu kopuruan, hauek dira nagusi:
- Merkataritza, Garraioa eta Ostalaritza (%34,8)
- Jarduera profesional eta lagungarriak (%16,3)
- Administrazio publikoa, Hezkuntza eta Osasuna (%12,3)
- Eraikuntza (%11,6)
Enplegu-banaketak ere antzeko irudi bat erakusten du:
- %25 Merkataritza–Garraioa–Ostalaritzan
- %24,6 Administrazio publikoa–Hezkuntza–Osasungintzan
- %19,4 Industria eta Energian
Lurraldeen artean: sektore nagusiak eta hazkunde-tasak
Enpleguaren lurralde-banaketa asimetrikoa da oraindik:
- Bizkaia: enpleguaren %50
- Gipuzkoa: %33,2
- Araba: %16,8
Bizkaiak eta Gipuzkoak zerbitzuen pisuari eusten dioten bitartean —biek ere %25etik gorako enplegu portzentajea Merkataritza–Garraioa–Ostalaritzan—, Araban sektore publikoak hartzen du gidaritza: %25,9 Administrazio publikoa, Hezkuntza eta Osasunari lotuta.
Hazkundeari dagokionez, hiru lurraldeek antzeko norabidea hartu dute: Informazioa eta Komunikazioak izan da dinamikoena lurralde guztietan, igoerak %3 eta %8 bitartekoak izanik.
