Eusko Jaurlaritzak Euskal Autonomia Erkidegoko kostaldea antolatzeko Plan Territorial Sektorialaren (PTS) bertsio berrituari hasierako onespena eman dio, eta horrekin batera bi hilabeteko informazio publikoko epea ireki da, administrazioek, erakundeek eta herritarrek dokumentua aztertu eta ekarpenak egiteko. Behin betiko onarpena urtebete ingurura bideratuta dago, eta planak datozen hamarkadetan lurraldeak nola jokatu behar duen zehazteko irizpideak finkatu nahi ditu, klima-ondorioei aurrea hartuz.
Eragina: kostaldeko zerrenda eta ibai-ahoetako hiriak
Dokumentuak jasotzen duen diagnostikoaren arabera, arazoak EAEko biztanleriaren %32ri eragiten dio zuzenean: 700.000 pertsona baino gehiagori, kostaldeko zerrendan edo ibai-ahoetatik gertu dauden haran urbanoetan bizi direlako.
Itsasoaren maila: 72 zentimetroko igoera eta ekosistemen galera
Planak kontuan hartzen duen eszenatoki okerrenean, itsasoaren batez besteko mailak 72 zentimetro igotzeko aukera jasotzen da mende amaierara begira. Horrek kostaldeko ekosistemetako aldaketak areagotuko lituzke: kalkuluen arabera, hondartzen azalera %39 murriztu liteke, dunak %26,7, eta padurak %75era iritsi daitezke galeran. Ildo horretan, dokumentuan azpimarratzen da padurak bereziki ahulak direla: «padurak oso sentikorrak dira; 0,72 metroko igoerak ia desagerrarazten ditu».
Kostaldearen “pieza-sarea”: zergatik da hain delikatua antolaketa?
Eusko Jaurlaritzak kostaldea espazio konplexu eta zaurgarri gisa aurkezten du, azpiegitura, ekosistema eta erabilera askoren pilaketa duelako. Horregatik, planak lurralde-antolamenduaren eta hirigintzaren plangintza egokitu beharra azpimarratzen du, batez ere uholde-arriskuarekin edo itsasoaren eragin zuzenarekin lotutako eremuetan.
Neurri nagusietako bat: padura berriak sortu edo lehengoratu
Proposamenen artean, nabarmen ageri da padura berriak sortu edo lehengoratzeko orientazioa, etorkizunean funtzio ekologikoa berreskuratzeko moduko eremuak identifikatuz. Helburua ez da galera osoa konpentsatzea, baizik eta gutxienez zati bat berreskuratzea eta egokitzapenerako espazioa prestatzea: «ezingo da dena berreskuratu, baina bai zati garrantzitsu bat».
Jauregiren mezua: “alarmarik ez”, baina plangintza bateratua
Mikel Jauregi sailburuak adierazi du eszenatoki txarrenak aipatzeak «ez duela alarma sozialik sortu behar», eta planaren oinarrietako bat dela arrisku-kartografia bateratzea, URAk egindako uholde-kartografiarekin lerrokatuta, gaur egungo azterlanetan ere erreferentzia dena.
