Euskalmetek udazken meteorologikoaren (iraila-azaroa) balantzea egin du, eta diagnostikoa lehorretik oso lehorrera doa. Hain zuzen, mende honetan izandako udazken lehorrenen artean sailkatu du, 2006ko eta 2007koen atzetik hirugarren tokian kokatuta. Euri faltari tenperaturaren joera gehitu zaio: 1991-2020ko erreferentzia-aldiaren aldean, batez bestekoak 0,7 ºC gora egin du, eta horrek udazken epelago baten sentsazioa sendotu du.
Hilabetez hilabete, desoreka bera: bi lehor, bat hezeago
Datuak ez dira berdinak hiru hilabeteetan, baina norabidea argia da. Irailean, oro har, prezipitazioa urritu egin da; kostaldean eta mendebaldeko zenbait eremutan nabarmenago sumatu da joera. Urria izan da, Euskalmeten laburpenean, markagarrienetakoa: pilatutako euria lurralde osoan ohikoaren erditik behera geratu da, eta Araba zati handi batean %30etik behera ere bai.
Azaroan, aldiz, bestelako irudia azaldu da: hilabete hezeagoa izan da orokorrean, nahiz eta kostaldean eta Arabako Errioxan ohiko balioetatik gertuago ibili den.
Tenperaturak eta eguzkia: epeltasuna handitu, intsolazioa ere bai
Udazkenaren izaera “bero” horrek badu zenbakitan islatzen den oinarria. Kostaldean 16-17 ºC inguruko batezbestekoak ageri dira, Kantauriko haranetan 15 ºC ingurukoak, eta Arabako Lautadan 12-13 ºC bueltakoak. Horri eguzki-orduen igoera gehitu zaio: Euskalmeten arabera, intsolazioa ohikoa baino handiagoa izan da, %10-20 inguruko gehikuntzarekin. Hori hiriburuetan ere antzematen da: Bilbon 454 eguzki-ordu zenbatu dira, Donostian 475 eta Gasteizen 493.
Euriaren mapa: batez bestekoaren azpitik, baina puntu jakin batzuetan metaketa handia
Prezipitazioari dagokionez, lurralde osoa ohiko batezbestekotik behera kokatu da, eta anomalia negatibo handienak Gipuzkoaren ekialdean eta Gipuzkoa eta Bizkaiaren arteko muga inguruan identifikatu ditu agentziak.
Hala ere, Gipuzkoako ipar-ekialdean neurketa altuak ere ageri dira, udazkenaren barruko desorekaren adibide gisa: Eskasen 555 l/m² erregistratu dira; eta Berastegin (421,1), Añarb-en (415,8), Ereñozun (411,2), Ameraunen (408,3) eta Bidanian (400,8) ere balio handiak jaso dira.
Muturreko pasarteak: itsasoak eta haizeak gidatutako abisu sorta
Udazken honek ez du “lasaitasun” etiketa erraza jaso: Eusko Jaurlaritzak alerta laranja bat aktibatu du olatuengatik nabigaziorako, eta, gainera, 43 abisu hori igorri dira hainbat arrazoirengatik. Zerrendan ageri dira muturreko tenperatura altuak, baso-suteen arriskua, prezipitazio iraunkorrak edo handiak, elurra, haize-bolada gogorrak (haizeguneetan zein haizeguneak ez diren tokietan), eta itsasoarekin lotutako hainbat arrisku (nabigazioa, kostaldeko inpaktua eta zipriztinak).
Azkenik, urrian eta azaroan Benjamin eta Claudia depresioek utzitako aztarna nabarmendu du Euskalmetek: batean, haize-bolada gogorrak eta itsaso zakarra nagusitu ziren; bestean, haize bortitzak eta baso-suteen arriskua handitzeko baldintzak. Balantzeak, beraz, argi uzten du udazkenaren kontrastea: euri gutxiago eta eguzki gehiago, baina aldi berean, itsasoak eta haizeak ekarritako ezegonkortasun une ugari.
