Araba, Bizkai eta Gipuzkoako ekonomiak 2026an aurrera egiten jarraitzen du, baina erritmo lasaian: aurreikuspen nagusiek “%2aren inguruko” argazkia marrazten dute, bai BPGaren hazkundean, bai inflazioaren joeran, bai interes-tasen mailan. Urte egonkor samarra irudikatzen dute, ia amaitzear denaren antzekoa, eta herritarren eguneroko kezka nagusi gisa etxebizitzaren prezioa eta eskuragarritasuna nabarmentzen da, datozen hilabeteetan ere hizketagai nagusi izaten jarraitzeko itxura baitu.
Irakurketa orokorra, hortaz, ñabarduraz betea da: EAE ondo dago, oro har, Europako bezero handi batzuk —Alemania eta Frantzia, bereziki— geldirik dauden arren; baina, aldi berean, Espainiako ekonomia azken aldian erakusten ari den indar handiagoarekin alderatuta apalago ageri da. Testuinguru horretan, galdera nagusiak ez dira zenbakietara bakarrik mugatzen: Europak benetan bultzada hartuko ote duen, AEBtako politikaren norabidea zein izango den (Trumpek dakarren ezusteko faktorea barne), eta Ukrainako gerrak noiz eta nola egingo duen aurrera, horiek guztiak dira aurreikuspenen “baldintzatzaile” nagusiak.
Hazkundearen kalkuluak: 1,7tik 2,1era, ia denak norabide berean
2026ko hazkundeari dagokionez, aurreikuspenen arteko tartea ez da ikaragarria, baina badu bere garrantzia. BBVAk eta Confebaskek %2,1eko igoera ikusten dute; Eusko Jaurlaritzak, berriz, %1,9koa; Funcasek %1,8koa; eta Laboral Kutxak %1,7koa. Datuen arteko diferentzia horiek irakurketa bat uzten dute: ez da “jai” handirik espero, baina ezta kolpe bat ere; ekonomia “martxan” dago, eta oinarrizko mekanismoek —lana, kontsumoa, fiskalitatea— eusten diote.
Egonkortasun instituzionalak ere bere pisua du, hiru lurraldeetan aurrekontuak onartuta daudelako. Horrek, gutxienez, aurreikuspenak eraikitzea errazten du: enpresek eta administrazioek badakite non jarri arreta, eta zer neurri dauden indarrean.
Lan-merkatua: giltza nagusia, eta langabezia beherantz
2026ari begira albiste onena lanaren aldetik dator: Gizarte Segurantzan afiliatutakoen kopurua maximo historikoan mantentzen da, eta aurreikuspenek langabezia-tasaren jaitsiera iradokitzen dute. Confebasken ustez, %6 ingurura hel daiteke; Funcasek eta Eusko Jaurlaritzak %6,4 aipatzen dute; eta Laboral Kutxak %6,6. Kalkulu horien atzean, beste datu bat ere ageri da: 11.000 enplegu inguru gehiago sortzeko aukera.
Enpleguak katean eragiten du: soldatak eta errentak sostengatzen ditu, kontsumoa elikatzen du, eta administrazioen bilketa fiskalari eusten dio. Horregatik, urte “neurtu” batean, lanaren egonkortasuna bihurtzen da hazkunde leunaren oinarri nagusi.
Prezioak eta interes-tasak: inflazioaren bidea eta hipoteken arnasa
Inflazioak, ordea, ez du ahazten uzten. Azaroan %3,2ko datua agertu zen, Europako batez bestekoa baino puntu bat okerrago. 2026ari begira, Espainiako Estatuan moderazio pixkanakakoa espero da, %2,1era hurbilduz. Prezioak apaltzeko bidean, garraioari lotutako laguntza edo deskontu batzuk mantentzeak ere eragina izan dezake, presioa apur bat arintzeko.
Interes-tasei dagokienez, Europan inflazioa jaitsi den neurrian, Europako Banku Zentralak tasak beherantz ekarri ditu, %2ra. Aurreikuspena da 2026an ere maila horretan antzeko egonkortasuna izatea. Horrek Euriborrean ere islatzen du norabidea: %2,2 ingurura jaitsita, 200.000 euroko hipoteka baterako (euriborra + 1 puntu) hileko kuota 872 euro inguruan kokatzen da. Ez da “merkea”, baina iazko egoerarekin alderatuta arnasa ematen du, eta etxebizitzaren merkatuan mugimendu gehiago izatea ere lagun dezake.
Industriaren itzala: Europak ez badu tira egiten, esportazioek sufritu dezakete
Arrisku nagusietako bat, hala ere, kanpotik dator: Europak ez badu suspertzea lortzen, industriaren eta esportazioen erritmoa motel gera daiteke. Europako Banku Zentralak %1,4ko hazkundea iragarri du kontinente osoan, baina ez dago argi bultzada hori nahikoa izango denik.
Sektore zehatz batek arreta berezia eskatzen du: automobilgintzak. Auto elektrikoen salmentek ez dute espero zen abiada hartzen, eta horrek industria-kate osoan zalantzak sortzen ditu. Testuinguru horretan, Mercedes Benzen ekoizpena begi-bistan dago: 2026an furgoneta elektrikoak ekoizten hasiko da, baina 11.000 unitate ingururekin; aldi berean, errekuntza-motorreko ohiko furgoneten bolumena 121.000koa da. Desoreka horrek erakusten du trantsizioa martxan dela, baina oraindik “bi mundu” elkarrekin bizi direla.
Bestalde, badira 2026an maiz entzun daitezkeen enpresa-izen batzuk ere, ziurgabetasunagatik edo nazioarteko testuinguruak eragin diezaiekeelako: Tubos Reunidos, adibidez, AEBtako muga-zergen ondorioekin bereziki kolpatua izan liteke; eta Vicinay bezalako beste batzuk ere fokuan egon daitezke.
Poltsikoa: soldata, pentsioa eta aurrezkiaren erronka
Herritarren ekonomia pertsonalera etorrita, soldatek inflazioaren parean edo antzeko erritmoan ibiltzeko joera dute, baina alde handiak egon daitezke sektoreen eta enpresen tamainaren arabera. Funtzionarioentzat, 2026ko urtarrilaren 1etik %1,5eko igoera aurreikusten da, eta horri KPIaren araberako %0,5 gehigarri bat erantsi ahal zaio. Gutxieneko soldatari dagokionez, 14 ordainsaritan hilean 1.221 eurora igotzeko aukera aipatzen da, nahiz eta oraindik ez dagoen behin betiko onartuta.
Pentsiodunentzat, urtarrileko igoera %2,7koa izango litzateke, eta batez besteko erretiro-pentsioa 1.890 euro inguruan kokatuko litzateke. Aurrezkian, ordea, albistea ez da hain gozoa: banku handiek gordailuak gutxi saritzen dituzte, eta 2026an piztuera handirik ez da espero.
Merkatuetan, azken urteko gorakadaren ondoren, 2026a baikor ikusten dute zenbait analisik: Bloombergen arabera, Wall Streeteko S&P 500 indizeak %9 inguru igo liteke; Ibexen kasuan, aurreikuspenak zabalagoak dira, %5eko igoeratik (Renta4k aipatzen duen ildoan) %13ra arteko aukerarekin (Bankinterren estimazioetan).
Etxebizitza, “arau” bihurtutako arazoa
Ekonomian “ondo goazela” adierazten duten seinaleak erraz ikusten dira: autoen eta etxebizitzen salmentak mugitzen dira. Baina alde iluna ere hor dago: etxebizitzaren garestitzea eta alokairuaren eskasia. Salerosketak gora egiten jarraitzen du —azken datuen arabera %5— eta horrek prezioetan presioa sortzen du; hala ere, 2026an merkatuak pixka bat lasaitzeko aukera aipatzen da, interes-tasen egonkortasunak eta eskaintza-eskariaren oreka berriak eraginda.
Alokairuan, berriz, arazoa egiturazkoa da: eskaintza urria dela eta, etxebizitza bat alokatzea zail izaten jarraitzen du, eta horrek gazteen emantzipazioa eta familien egonkortasuna zuzenean ukitzen ditu.
Europako funtsen ondorena eta lan-gatazken egutegia
Beste aldagaia Europako funtsena da: azken urteetan 3.500 milioi eurotik gora iritsi da Araba, Bizkai eta Gipuzkoara, eta diru horrek hainbat proiektu “lubrifikatu” ditu, hala nola Mercedeseko ibilgailu elektrikoaren apustua, Petronorren hidrogenoaren ildoak edo Basquevolt eta Gestampen baterien inguruko jardunak. Funtsak amaitzera doaz, eta ikusteko dago proiektu horiek zein erritmorekin jarraitzen duten diru-laguntza hori apaldu ahala.
Azkenik, 2026a “gatazka sozial” gehiago dituen urte bihurtzeko arriskua ere badago: ELAk eta LABek martxoaren 17rako greba orokorra iragarri dute. Horrez gain, Bizkaiko eta Arabako Metalaren hitzarmenak negoziatuko dira (banaka), eta horrek 90.000 langile ingururi eragiten die; negoziazio luzeak iragartzen dira, eta lan giroa markatu dezake.
2026a, beraz, oreka ariketa bat dela dirudi: enpleguak eusten du, inflazioa apaltzera doa eta interes-tasek arnasa ematen dute; baina Europako industria-giroak, etxebizitzaren presioak eta lan-gatazken agenda beteta datorrenak baldintzatuko dute eguneroko sentsazioa.
