Urte berria hurbildu ahala, ohiko galdera berbera bueltan da: zer garestituko zaigu 2026an, eta non izango dugu arnasa hartzeko tarterik? Adituek oro har prezioak gorantz jarraituko dutela diote, baina azken urteetako igoera bortitzik gabe. Hori bai, elikagaien, etxebizitzaren edo hipoteken bilakaera zehazki iragartzea zaila da; aldiz, badira administrazioek jada itxita utzi dituzten hainbat neurri, eta horiek bai, zuzenean nabarituko dira egunerokoan.
Errenta finkoen berrikuspena: pentsioak gora, eta babes handiena gutxienekoetan
Diru-sarrera egonkorrak dituztenentzat, berririk handiena pentsioen eguneraketa da: kotizaziopeko pentsioek %2,7ko igoera dute. Baina igoerarik handienak gutxienekoetan datoz: gutxieneko pentsioak %7 baino gehiago handitzen dira, eta are gehiago zenbait kasutan. Ezkontidea ardurapean duten pentsioetan eta familia-kargak dituzten alargun-pentsioetan, igoera %11,4koa izango da. Maila berean eguneratzen da bizitzeko gutxieneko diru-sarreraren (IMV) zenbatekoa ere.
Mugikortasuna: gazteentzat abantaila handiak mantentzen dira
Garraio publikoari dagokionez, deskontuen egitura ez da apurtzen 2026an. 15 urtetik beherakoek doan bidaiatuko dute; 15 eta 25 urte artekoek erdi prezioan; eta gainerako erabiltzaileek %40ko hobaria izango dute. Azken deskontu horren finantzaketan bi alde daude: Espainiako Gobernuak %20 jarriko du eta tokiko erakundeek beste %20a.
Autobideetan: igoera zabaldua, baina mapa ez da homogeneoa
Bidesariek, aldiz, joera kontrakoa dute eta igoerak nagusitzen dira. Batez beste %3 gehiago ordainduko da, baina xehetasunak lurraldeka oso desberdinak dira.
Bizkaia: igoera handiagoa eta gaueko “doako leihoaren” amaiera
Bizkaian, AP-8a, Hegoaldeko Saihesbidea eta Artxandako tunelak %3,5 garestitzen dira, ibilgailuaren eta tartearen arabera 2 eta 5 zentimo arteko igoerarekin. Baina berririk esanguratsuena beste bat da: 00:00etatik 06:00etara zegoen doako tarifa desagertu egiten da, eta ordainketa ezartzen da ordutegi horretan ere. Kamioiek ere %3,5eko igoera izango dute hainbat errepidetan (AP-8, N-240, N-636, N-637 eta BI-625).
Gipuzkoa: %2,8ko igoera, eta kamioiek salbuespena
Gipuzkoan, AP-8, AP-1 eta A-636 errepideetan %2,8ko igoera dator. Hala ere, kamioiek ez dute igoera hori ordainduko, eta N-1eko eta A-15eko kanona iazko mailan mantentzen da. Abiatu sistemadunek, batez beste, euro bat gehiago ordainduko dute.
Araba: bere horretan, baina aldaketa handi baten atarian
Araban, AP-68an ez da aldaketarik 2026an. Hala ere, azarotik aurrera kudeaketa aldatzeko aurreikuspena dago: esleipena amaitzean, foru erakundeak hartuko du ardura, eta Aldundiak bidesariak “nabarmen” jaisteko asmoa iragarri du, «Prezio soziala ezarriko dugu» esanez.
Nafarroa: igoera txikia, deskontu handiarekin baldintza zehatzetan
Nafarroan, AP-15ak %2,9ko garestitzea izango du, baina 72 orduren barruan joan-etorria egiten dutenek %35,68ko deskontua eskuratu ahal izango dute.
Energia: beherapena zatika, eta bonu soziala luzatuta
Energiaren fakturan, kontsumoak agintzen du, baina 2026an badira neurri batzuk paper gainean mesedegarriak izan daitezkeenak. Argindarrean, gastu finkoa jaitsi egingo da: %1,3 norbanakoentzat eta %4,1 enpresentzat. Gas naturalean, tarifa arautua %8,7 merkatzen da urtarrilaren 1etik aurrera; eta auzo-tarifan ere beherapena aurreikusten da, %5,7 eta %8,7 artean.
Babes sozialari dagokionez, bonu sozial elektrikoa beste urtebetez luzatzen da: pertsona zaurgarriek %42,5eko deskontua izango dute, eta oso zaurgarriek %57,5ekoa.
Udal tasak: zaborraren gaia erdigunean, hiriburuetan eguneraketa orokorrekin
Hirietako tasetan ere bada zer kontatua, eta zaborren ordainketak pisu handia hartzen du.
- Bilbon, zaborren tasa lehen aldiz ezarriko da, eta %45eko garestitzea iragarri da; hala ere, hondakin organikoen edukiontzia erabiltzen dutenek deskontuak lortu ahal izango dituzte. Bilbon gainerako zergak izoztuko dira.
- Donostian, udal zergak %2 igoko dira, eta hondakinen tasa %4,25.
- Gasteizen, igoera orokorra %2,5ekoa izango da.
- Iruñerrian, tasak %2,5 handituko ditu Mankomunitateak; hondakinen zerga da gehien igoko dena, eta Iruñean urtean 25 euro gehiago ordaintzea aurreikusten da.
Azken argazkia: babes neurriak eta garestitzeak batera, “oreka” zailarekin
2026ak ez du norabide bakarreko mugimendurik ekartzen: alde batetik, pentsioetan eta zenbait laguntzatan igoerak dator, garraio publikoan hobariak luzatzen dira eta energian beherapen batzuk iragarri dira; bestetik, autobideetako bidesariak eta udal tasen parte bat gora datoz. Horregatik, urte berria ez da soilik egutegiko aldaketa: etxe askorentzat, gastuen mapa berriz kalkulatzeko ariketa ere bada.
