Espainiako Gobernuak konstituzioa aldatzeko prozesu bat abiatuko du abortatzeko eskubidea berariaz jasotzeko. Gobernu iturriek EFE agentziari jakinarazi diotenez, helburua, «emakumeen askatasuna eta autonomia Konstituzioaren bidez babestea» da, eta aldi berean, eskubide horren aurkako atzerapausoak etorkizunean eragoztea.
Ekimen honen iragarpena Madrilgo Udalak PPren eta Voxen botoekin onartutako proposamen baten ostean etorri da. Proposamen horrek abortua eteteko asmoa duten emakumeei ustezko «post-abortu trauma» bati buruzko informazioa eskaintzea aurreikusten du. Horren aurrean, Pedro Sanchezen Gobernuak adierazi du ez duela onartuko «informazio faltsu edo oinarri zientifikorik gabeko mezurik» zabaltzea emakumeen erabakian eragiteko asmoz.
«Ez atzera pausorik eskubide sozialetan»
Sanchez bera izan da sare sozialen bidez bere Gobernuaren jarrera irmoa berretsi duena: «Eskubide sozialetan, ez da atzera pausorik izango. PPk ultraeskuinarekin bat egitea erabaki du, baina ezin da hori emakumeen eskubideen kontura izan».
Gainera, Gobernuak iragarri du Real Dekretu 825/2010 aldatuko duela, emakumeek jasotzen duten informazio guztia zientifikoki egiaztatua izan dadin. Horretarako, Osasunaren Mundu Erakundearen (OME) eta Ameriketako Psikiatria Elkartearen (APA) estandarrak hartuko ditu erreferentzia.
Abortua: Konstituzioan aitortutako eskubidea?
Espainiako Gobernuak prozedura arruntaren bidez egingo luke konstituzio-erreforma, eta horretarako parlamentuko gehiengo kualifikatua beharko litzateke. Hala ere, erreforma hori oztopo handiekin topo egin dezake legegintzaldi honetan, PPk eta Voxek jada iragarri baitute aurka bozkatuko dutela.
Are gehiago, abortatzeko eskubidea Konstituzioko eskubide eta askatasun oinarrizkoen kapituluan jasotzea proposatuko balitz, prozedura are zorrotzagoa izango litzateke: Kongresuko eta Senatuko bi herenen babesa beharko litzateke, eta ondoren, Gorteen desegitea eta hauteskunde deialdia. Gaur egungo legegintzaldian, 233 diputaturen aldeko botoa beharko litzateke, baina Gobernuaren blokea 180 diputatuetan geratzen da.
Bestalde, Senatuan PPk duen gehiengo zabalak are zailagoa egiten du prozesu hori aurrera eramatea. Edonola ere, Gobernuak ez du baztertzen datozen legegintzaldietan aukera berriak aztertzea.
Eztabaida politikoa, zientziaren eta ideologiaren arteko talka batean
Sanitate ministro Monica Garciak ohartarazi duenez, «ez dago post-abortu sindrome izeneko diagnostiko klinikorik». Ministroak berak azaldu du PP eta Voxen proposamena «ideologiaz josita» dagoela eta oinarri zientifikorik ez duela.
Espainiako Psikiatria eta Osasun Mentaleko Elkarteko presidentearen, Marina Diaz-en esanetan ere, «ez da existitzen trauma “posabortua” izeneko kategoria zientifikorik». Bere esanetan, sindrome horrek ez du lekurik nazioarteko diagnostiko sailkapen ofizialetan.
Konstituzio Auzitegiaren babesa, gobernuaren oinarri juridikoa
2023ko maiatzaren 9an emandako 44/2023 epaian, Espainiako Konstituzio Auzitegiak aitortu zuen borondatezko haurdunaldiaren etetea emakumeen oinarrizko eskubide gisa. Hori da Gobernuak erabiltzen duen oinarri juridikoetako bat bere proposamena justifikatzeko.Gainera, konstituzio-erreforma honekin, Espainia bigarren herrialdea izango litzateke munduan abortatzeko eskubidea bere konstituzioan jasotzen duena, Frantziak 2024an egin zuen bezala. Gobernu iturrien esanetan, «neurri honek etorkizunean eskubide horien aurkako mehatxu oro desaktibatzeko funtzioa izango luke».
