Bilboko La Sinsorga Kulturgune Feminista izan da asteazken honetan Neomak taldearen hitzordu berezia: bertan aurkeztu dute euren bigarren diskoa, Galdera Ikurrak. Lau emakumek osatutako taldeak urrats sendoa egin du bere ibilbidean, eta lan berri hau «aldaketaren, beldurraren eta barne-indarraren inguruko bidaia» gisa aurkeztu dute.
«Aldaketa bat bada azalaren mudantza, izatea nahi nuke, bidaia bat barnerantza…», dio lehen abestiak. Eta esaldi horrek, taldekideen esanetan, disko osoaren espiritua laburbiltzen du: eraldaketari kantua, haustura eta zaurgarritasunetik abiatuta sortutako unibertso berria.
Orbainen indarretik sortutako diskoa
Neomakek azaldu du lan honek zaurgarritasuna duela abiapuntu, eta mezu argia dakarrela: ezkutatu beharrean, orbainak erakusteko garaia da. «Gure orbainak ez dira ahuleziaren sinbolo; gure istorioaren parte dira, gure indarraren lekuko», diote. Diskoak, hortaz, bizitzako aldaketa naturalak eta haiekin datozen beldurrak ditu hizpide, baina beti itxaropen eta onarpenaren ikuspuntutik.
Tradizioa eta elektronika, eskutik helduta
Taldearen lehen diskoak agerian utzi zuen euskal folklorea eta teknologia berriak uztartzeko gaitasuna, baina bigarren lan honetan pauso ausartagoa eman dute. Folkaren oinarriak mantenduz, soinu elektroniko berriak txertatu dituzte, eta horri esker, Neomakek berezko izaera berritu eta sendoa irabazi du.Gainera, formatuan ere aldaketak izan dituzte: Alaitz Eskudero, Garazi Otaegi, Irati Gutierrez eta Leire Etxezarretaz gain, Etxahun Urkizu (bateria) eta Eider Villalba (teklatu eta ahotsak) batu dira oholtzara. Horrek zuzenezko energian jauzi nabarmena ekarri duela azaldu dute: «Seikote gisa, beste indar eta freskotasun bat sentitzen dugu; instrumentu berriek gure musika arnasa zabalagoz betetzen dute», aitortu du Otaegik.
Bederatzi kanta, bederatzi bidaia
Galdera Ikurrak diskoak bederatzi abesti biltzen ditu: Preludio, Galdera Ikurrak, Piztia, Inork ez du berdin egiten negar, Ordaina, Esperantzak, Orabinari(n), Sehasketan eta Outro. Kantu bakoitzak beldurrari aurrez aurre begiratzeko gonbita egiten du, eta entzulea bere barne-bidaia propioan murgiltzera gonbidatzen du.
Alaitz Eskuderok azaldu du sormen prozesua luzea eta hausnartua izan dela: «Bizitza aldaketa jarraitu bat da, eta horrek beldurra dakar askotan. Baina beldur horiek ulertzeko eta kudeatzeko modua ere aldatzen da gu geu eboluzionatzen dugunean».
Taldeak adierazi du sortze-prozesuak denbora, lasaitasuna eta mimoa behar izan dituela: «Lan honek eskatzen zuen arnasa hartu eta bakoitzaren emozioei leku egitea».
Espektatibarik gabe, bizipen osoz
Neomakek argi utzi du disko hau ez dela emaitzari begira egindako lana, baizik eta prozesuari zentzua emateko ahalegina. «Askotan musika egiten dugu emozio batetik, baina entzule bakoitzak bere moduan jasotzen du. Hor dago artearen benetako edertasuna», diote.
Horregatik, taldekideek uste dute Galdera Ikurrak entzule bakoitzaren esperientziaren arabera beste forma bat hartzen duen diskoa dela: une bakoitzaren arabera, norberaren begietatik bizi den istorio bat.
Oholtzara itzultzeko prest
Diskoa 2025eko azaroan argitaratu da, urtarriletik otsailera bitarteko grabazio-lanaren emaitzarik onena bilduz. Taldeak dagoeneko iragarri ditu aurkezpen birako lehen kontzertuak:
- Abenduaren 27an, Aske Jaialdian (Atarrabia)
- Urtarrilaren 3an, Jimmy Jazz aretoan (Gasteiz)
- Urtarrilaren 6an, Arriaga antzokian (Bilbo)
- Urtarrilaren 16an, Olalde aretoan (Mungia)
- Otsailaren 14an, Tanka aretoan (Donibane Lohizune)
Halaber, Durangoko Azokaren 60. edizioan ere izango dira abenduaren 5etik 8ra, eta bertan zaleek diskoa erosi ahal izango dute zuzenean.
Neomak: aldaketaren soinua, emakumeen ahotsez egina
Neomak taldearen bigarren diskoak bizitzaren zikloak, beldurrak eta eraldaketa pertsonalak ditu ardatz, baina, aldi berean, euskal musika garaikidearen eraldaketa propioa ere bada. «Aldaketari abesteko garaia da. Eraldaketa ezkutatu ordez, ospatu egin nahi dugu», laburbildu dute.
Galdera Ikurrak ez da soilik disko bat: hausnarketarako eta ausardiaren bidez bizitzeko gonbita da. Eta, beste behin, Neomakek erakutsi du euskal kultura tradizioan errotuta egon arren, berrikuntzaren dantzan bizi dela.
