Bikoizketa mundua eztabaidagai izan da Ataun Irratiko ‘Kultur Zast!’ podcastean. Gorka Santesteban aurkezleak Julen Iraola eta Igone Gonzalez bikoiztaileak gonbidatu ditu azken programan, eta elkarrizketak argi utzi du sektorea une erabakigarri batean dagoela: teknologiaren jauziak, bereziki adimen artifizialaren bidezko ahots-sintesiak, kezka handia eragin du lanbideko profesionalen artean.
Bi gonbidatuek euren ibilbidean jasotako esperientziak, eguneroko lanaren ezkutuko xehetasunak eta bidean topatu dituzten oztopoak partekatu dituzte. «Egunerokoan askotan ez da ikusten mikrofonoaren atzean dagoen lan artistiko eta emozionala», azaldu dute.
EHBEren alarma: EITBren IA tresna mahai gainean
Duela hilabete eskas, Euskal Herriko Bikoizleen Elkarteak (EHBE) publikoki ohartarazi zuen EITBk Elhuyarrekin batera probatzen ari den adimen artifizialeko tresnak bikoizketa prozesua kolokan jar dezakeela. Sistema berriak itzulpenak, transkripzioak eta azpidatziak egiteaz gain, ahotsen bikoizketa automatizatua sortzeko gaitasuna izango luke.
EHBEren iritziz, horrek ez luke ordezkatu behar bikoiztaileek egiten duten lana: «Bikoizketa ez da automatizatzen den prozesu mekaniko bat; emozioa, tonua eta sinesgarritasuna dakartzan interpretazio lan artistikoa da», adierazi dute.
Podcasteko elkarrizketan, Iraolak eta Gonzalezek iritzi bera partekatu dute: «Makina batek ezin du ahots baten ñabardura emozionala bere horretan kopiatu; ikusleak nabaritzen du».
Euskararen hedapenean funtsezko giltza izan den lanbidea
EHBEk nabarmendu du bikoizketak papera erabakigarria izan duela ikus-entzunezkoen euskarazko eskaintza zabaltzeko: «Gure lanari esker, film eta telesail ugari iritsi dira euskarara, jatorrizko lanaren esentzia galdu gabe», azaldu du elkarteak.
Podcastean ere gogorarazi dute euskarazko bikoizketa ez dela soilik aisialdiarekin lotutako jarduera, baizik eta euskararen normalizazioaren zutabe garrantzitsua.
AIren etorreraren aurrean: laguntza ala mehatxua?
Teknologia digitalak aukera berriak ekar ditzakeen arren, EHBEren ikuspegia argia da: profesionalak ordezkatzeko helburua duen IA tresna oro arrisku zuzena da. «Ez gara berrikuntzaren aurka, baina ezin dugu sinatu profesionalen lana galtzea teknologiaren izenean», ohartarazi dute.
Iraolak eta Gonzalezek ere nabarmendu dute oraindik badagoela bide luzea egiteko: «Tresna hauek oso erabilgarriak izan daitezke postprodukzio lan batzuetan, baina ez dute ordezkatuko giza ahotsaren aberastasuna».
Sektorearen oinarriak defendatzeko deia
EHBEk eta bikoiztaileek zabalik utzi dute elkarrizketarako bidea, baina argi utzita marra gorri bat dagoela: «Ezin dugu aurrerapen teknologikoa giza ahotsaren kaltean jarri», azpimarratu dute.
Taldeak adierazi du diziplina artistiko eta tekniko konplexua dela bikoizketa, «urteetako esperientzia, sentiberatasuna eta interpretazio gaitasuna» eskatzen dituena. Horiek ez dira, diotenez, algoritmo batek ordezkatu ditzakeen gaitasunak.
