Koralen ekosistemak arrisku larriko egoeran daude mundu osoan, ozeanoetako uraren tenperatura neurririk gabe igotzen ari delako. 2023tik aurrera, uraren tenperaturak inoizko mailarik altuenetan mantendu dira, berotze globalaren ondorioz, eta horrek zuritze globaleko laugarren prozesua eragin du, 1998tik ikusitako handiena.
AEBtako Ozeano eta Atmosfera Administrazio Nazionalak (NOAA) astelehen honetan argitaratutako azken datuen arabera, «2023ko urtarrilaren 1etik 2025eko apirilaren 20ra bitartean, munduko koral-arrezifeen %83,7k bero-estresaren ondorioak jasan dituzte».
Koralaren heriotza zuriaren atzean
Koralaren heriotzaren lehen seinale ikusgarriena haren zuritzea da. Uraren tenperatura altuek koralen barruan bizi diren zooxantela algak kanporatzen dituzte; haiek dira koralari elikagaiak eta kolore biziak ematen dizkiotenak. Tenperatura altuek luzaroan jarraituz gero, koralak hil daitezke.
Hala ere, baldin eta uraren tenperatura jaisten bada eta kutsadura edo gehiegizko arrantza bezalako faktoreak kontrolatzen badira, uharriek suspertzeko aukera dute. Baina NOAAk ohartarazi duenez, zenbait eskualdetan jasotako tenperaturak hain dira altuak, non «espezie askoren heriotza edo uharri oso baten desagerpena eragin dezaketen».
“Elur-ekaitz isila” itsasoan
Melanie McField-ek, Healthy Reefs for Healthy People erakundeko sortzaileak, adierazi du: «Bero-estresaren eskala eta hedadura ikaragarriak dira. Zuritzea elur-ekaitz isil baten antzera zabaltzen ari da arrezifeetan».
Mundu osoan, mila milioi pertsona baino gehiago bizi dira 100 kilometro baino gutxiagoko distantzian koral-arrezifeetatik, eta, neurri handi batean, haietaz baliatzen dira. Koralek biodibertsitate ikaragarria hartzen dute, milioika arrantzalerentzako bizimodua ematen dute, turismoa erakartzen dute eta kostaldeak babesten dituzte ekaitzen aurrean, itsas-hauts-uhinen moduan jokatuz.
Erregai fosilen eragina
Zientzialarien aurreikuspenen arabera, planetaren tenperatura 1,5 ºC igotzen bada, koralen %70 eta %90 artean galduko litzateke. Eta 2 ºC-ko igoerarekin, Parisko Akordioaren muga, %99 desagertzeko arriskuan legoke.
Oraingoz, nazioek hartutako konpromisoek ez dute nahikoa, eta NBEren arabera, mende amaierarako 3,1 ºC-ko igoera espero da.
Alex Sen Gupta Australiako Gales Berriko Unibertsitateko ikertzaileak adierazi du: «Erregai fosilen isurketen eta koralen heriotzaren arteko lotura zuzena eta ukiezina da».
2024a kontinenteetan eta ozeanoetako gainazalean inoiz neurtu den urterik beroena izan da. Europako Copernicus behatokiko datuen arabera, ozeanoen berotze-abiadura ia bikoiztu egin da 2005etik hona.
