Donostiako kaleek, udako jai giroaren epilogo gisa, aldarrikapen eta konpromiso mezu indartsuak jaso dituzte. Ernaik deituta, milaka gaztek hartu dute parte manifestazio batean, askatasunaren eta memoria historikoaren defentsan, eta, bereziki, Txiki eta Otaegiren fusilamenduaren 50. urteurrena gogoan izanik.
Kalez kale, oihu eta ikurren bidezko borroka
“Ekin eta bultza askatasunera” lelopean abiatu da mobilizazioa Donostiako Bulebarretik, ikurrin eta Nafarroako banderen artean. Manifestariek, Hernani kaletik barrena aurrera eginez, hainbat aldarri egin dituzte: «Gazte borroka, gazte antolakuntza», «Independentzia, sozialismoa», «Feminismoa eta askatasuna»… Bidean, ‘Palestina askatu, Israeli boikot’ bezalako mezuak ere entzun dira, borroka internazionalistaren ikuspegia presente eginez.
Okendo kalean, ekintza sinboliko gisa, Espainiako eta Frantziako banderak erre dituzte, eta manifestazioaren amaieran, bengala gorriek giroa markatu dute Bulebarrera iristean.
Oroimen kolektiboaren aldarria: Txiki eta Otaegi omentzeko ekintza hunkigarria
Askatasunaren etorbidean, manifestariek Txiki eta Otaegiren irudiak bide erdian paratu dituzte, bengalen argitan eta Mikel Laboaren musika lagun. Une horretan, «Agur eta ohore», «Herriak ez du barkatuko» eta «Borroka da bidea» oihuak entzun dira txalo zaparrada artean.
Jendetza pilatu da bertan, etorbide osoa eta Hernani kalea betez, eta zenbait momentutan bi anbulantziari pasabidea utzi behar izan diete, antolakuntzak adierazi duenez.
Amaiur Egurrola: «Txiki eta Otaegiren aurkako tiroak Euskal Herriaren kontra ere izan ziren»
Mobilizazioaren amaieran, Amaiur Egurrolak hartu du hitza, eta memoria historikoa, gazteriaren militantzia eta independentziaren aldeko borroka uztartu ditu bere hitzaldian.
«Txiki eta Otaegi ez ziren helburua; bitarteko bat ziren Euskal Herria beldurtzeko», azaldu du. Bere ustez, frankismoak ez zituen bi gazte soilik akabatu nahi izan, baizik eta herri oso baten erresistentzia. Eta gaur egungo testuingurua ikusita, gaineratu du: «Milaka gara oraindik Euskal Herriaren askatasunaren alde borrokan ari garen gazteak».
Kritikak eta salaketak: frankismoaren aurkako diskurtso faltsuen salaketa
Egurrolak paradoxa historiko bati egin dio erreferentzia, salatuz 1975ean erailketen aurka agertu ziren sektore batzuk gaur egun independentisten aurkako oldarraldian murgilduta daudela. Haren esanetan, Txiki eta Otaegi berriro erabiltzen ari dira, oraingoan ezkerreko mugimenduen aurka egiteko tresna gisa.
«Ez da kasualitatea –ohartarazi du–, nazio askapen mugimendua bizirik dagoelako, eta horrek batzuentzat arriskua suposatzen duelako».
Independentzia, gaur egungo erronkei aurre egiteko tresna
Egurrolaren mezu nagusietako bat argia izan da: independentzia da Euskal Herriaren biziraupena bermatzeko bide bakarra. Bere hitzetan, euskara, herritarren eskubideak eta burujabetza ukatuak dira, eta egoera horri aurre egiteko alternatiba bakarra herriaren autodeterminazioa da.
«Ez gara espainolak, ez frantsesak, eta ez gara sekula izango», adierazi du, irmotasunez. Haren esanetan, independentzia ez da soilik aldarrikapen nazionala: eredu sozial, ekonomiko eta kulturala eraldatzeko giltza ere bada.
Mundu mailako testuinguruan kokatutako borroka
Egurrolak, halaber, askapenaren aldeko borroka globalaren ikuspegia ekarri du plazara. Krisi ekonomiko eta sozialak, gerrak eta autoritarismoa gora doazela ohartarazi du, eta horren aurrean bi aukera daudela nabarmendu du: isilik geratzea edo borrokatzea.
«Kapitalismoaren eredu honek porrot egin du. Eta gure ekarpena izango da Euskal Herrian independentzia lortzea, hemen ere zapalkuntzarik gabeko jendartea eraikiz», esan du.
Gazteria independentistaren konpromisoa eta etorkizunerako deia
Azkenik, gazteriaren rola nabarmendu du: uholdeak, errepresioak edo isiltasun saiakerak gorabehera, euskal gazteek pauso bat aurrera emateko prestutasuna erakutsi dutela azaldu du.
«Faxistek ez dute lekurik gure herrian», esan du ozen, eta borrokarako dei berria zabaldu: irailaren 27an Iruñean eta azaroaren 22an Bilbon mobilizazioak izango direla iragarri du, Txiki eta Otaegiren memoria eta independentziaren aldarria uztartzeko.
«Ekin eta bultza, askatasunera! Gurea da garaipena!», izan dira bere azken hitzak.