Irailaren 29an ospatzen den Elikagaiak Alferrik Galtzearen aurkako Kontzientziazioaren Nazioarteko Egunean, Eusko Jaurlaritzak datu kezkagarriak plazaratu ditu: elikagaien xahuketak 244.000 tona elikagai galtzea eragiten du urtean Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan.
Euskal Autonomia Erkidegoan (EAE) pertsonako 115 kilo elikagai galtzen dira urtero, Lakuako Elikadura, Landa Garapena, Nekazaritza eta Arrantzako Sailaren arabera. Horrek esan nahi du, guztira, 244.000 tona janari galtzen direla urtean hiru lurraldeetan.
Europako datuak baino apalago, baina ez nahikoa
Espainiako Estatistikako Institutuaren arabera, Europako Batasunean batez beste 132 kilo galtzen dira pertsonako, beraz, EAEko datuak txikiagoak badira ere, Amaia Barredo sailburuaren esanetan, «oraindik bide luzea dago egiteko». Haren hitzetan, «EAEk nazioarteko erreferente bihurtu behar du elikagaiak alferrik galtzearen aurkako kontzientziazioan».
Barredok astelehen goizean parte hartu du Bilbon ospatutako Gastroutopia Jardunaldietan, Bisubi Fundazioaren eskutik. Bertan azpimarratu du elikagaiek duten balioa eta xahuketa saihesteko beharra, batez ere pobrezia indize handiak dituzten herrialdeetan: «Elikagaiak ondasun urriak dira, eta gizartearen ardurapean dago haiek behar bezala kudeatzea».
Kanpainak eta neurri berriak martxan
Sailburuak gogorarazi du ‘Janaria Ez Da Botatzen’ kanpaina martxan dagoela hainbat jantokitan, eta horrek jada elikagaien galera murrizten lagundu duela ikastetxe, enpresa eta jantoki publikoetan. Halaber, adierazi duenez, urteko bigarren seihilekoan neurri berriak jorratzen ari dira sektore ezberdinetako eragileekin batera, soberakinen kudeaketa hobetzeko asmoz.
Barredok adierazi du planetak elikagai nahikoak ekoizten dituela munduko biztanle guztiak elikatzeko, baina, hala eta guztiz ere, milioika pertsonak jasaten dute gosea edo nutrizio arazoak. Haren esanetan, elikagaien galera eta alferrik galtzea arazo hori larriagotzen duten faktoreak dira, «kontsumorako eskuragarri dauden elikagaiak murrizten direlako».
Sailburuaren hitzetan, galera handiena produktu galkorretan gertatzen da: elikagai freskoak, arrantzakoak eta jatorri animaleko produktuak dira gehien galtzen direnak. «Elikagai hauek azkar hondatzen dira, eta horrek eragin zuzena du xahuketaren datuetan», ohartarazi du.