Euskal Herriko Bikoizleen Elkarteak (EHBE) kezka eta desadostasuna agertu ditu EITBn adimen artifizialaren bidezko bikoizketa-tresna ezartzearen aurrean. Elkartearen esanetan, Elhuyarrek garatutako sistemak sei hizkuntzatan transkripzioak, itzulpenak, azpidatziak eta baita ahotsen bikoizketa ere egiteko gaitasuna izango luke, eta horrek «bikoizketaren funtsa kolokan jartzen du».
“Bikoizketa ez da automatizatzen den prozesua”
EHBEk gogorarazi du bikoizketa ez dela teknologia bidezko prozedura mekanikoa, baizik eta lan artistiko eta interpretaziorako aukera eskaintzen duena. Elkartearen arabera, «bikoizle baten lana ez da hitzak irakurtzea soilik, pertsonaien emozioak, tonuak eta sinesgarritasuna transmititzea baizik».
Horregatik, adierazi dute beren jardunak jatorrizko lanaren balioa zaintzen duela eta euskarazko bertsioek benetako kalitate eta errealismo artistikoa bermatzen dutela. «Gure lanari esker, ikus-entzunezko edukiek euskarazko publiko zabala dute, jatorrizko lanaren esentzia galdu gabe», azpimarratu du EHBEk.
Euskararen zabalkundean, funtsezko rola
Elkarteak ohartarazi du bikoizketa ez dela soilik entretenimenduarekin lotzen den zerbitzu bat, baizik eta euskararen normalizazioan eta hedapenean funtsezko tresna izan dela urte luzez. Bikoizleen ahotsa izan da askotan euskarazko ikus-entzunezkoen “ate nagusia”: film, telesail eta dokumental askok euskaraz iritsi dira publikoarengana haiei esker. «Makina batek ezingo du euskarazko emozio hori transmititu, ezta ikuslearekin sortzen den lotura ere», adierazi dute.
Adimen artifiziala, lagungarri ala mehatxu?
Elhuyarrek garatutako adimen artifizialaren tresna berria aurrerapauso teknologiko gisa aurkeztu da komunikabide publikoan, baina EHBEren iritziz, teknologia horrek arrisku handia dakar ikus-entzunezko lanbide artistikoentzat. Elkartearen esanetan, «ez gara berrikuntzaren aurka, baina ezin dugu onartu profesionalen lana desagertzea makina baten mesedetan». Horregatik, EHBEk “bikoizketa-prozesuko profesionalak ordezkatzeko helburua duen edozein teknologiaren aurka” agertu da irmoki.
Lanbidearen defentsan eta elkarrizketaren alde
Bikoizleen elkarteak adierazi du urteetako esperientzia, teknika eta sentsibilitatea ezin direla adimen artifizial baten bidez ordezkatu. Beren esanetan, bikoizketa «ikusleari kalitatezko edukia eskaintzeko diziplina konplexua da, eta horretarako gizakiaren interpretazioaren aberastasuna behar da».
Azkenik, EHBEk dei egin du teknologia eta sormenaren arteko oreka berria bilatzera, eta EITBri eskatu dio elkarrizketa irekia izateko: «Ezin dugu aurrerapen teknologikoa giza ahotsaren kaltean oinarritu».