Euskal Herriko Unibertsitateak (EHU) 607 milioi euroko aurrekontua behar duela kalkulatu du 2026rako, eta ohartarazi du «bizirautea ezin dela helburu izan». Joxerramon Bengoetxea errektorea, Estitxu Garai Bizkaiko Campuseko eta Komunikazioko errektoreordea, eta Javier Varona gerentea izan dira EAJ, EH Bildu, PSE, Sumar eta PP alderdiekin bildu direnak, hurrengo urteko aurrekontuen negoziazioaren testuinguruan.
Finantzaketa, behar denaren erdira ere ez
EHUren zuzendaritza taldeak azaldu du gaur egun unibertsitateak jasotzen duen finantzaketa ez dela iristen LOSU legeak (Unibertsitate Sistema Organikoaren Legea) ezartzen duen mailara. Izan ere, EAEko BPGaren %1 unibertsitateetara bideratuko balitz, kopurua 980 milioi eurora iritsiko litzateke. «Egoera aztertuta, premiazko beharrak identifikatuta daude, eta orain jauzi kualitatiboa emateko unea da», adierazi dute errektore taldeko kideek.
Lehentasunak: digitalizazioa, pertsonen zaintza eta azpiegiturak
EHUk aurkeztutako diagnostikoan lau ardatz nagusi azpimarratu ditu: eraldaketa digitala, pertsonen zaintza, azpiegiturak eta ikerketaren transferentzia. Digitalizazioaren kasuan, unibertsitateak «premiazkoa» dela dio, gaur egun 14.000 PAU azterketetako notak banan-banan sartu behar direlako sisteman. Gainera, segurtasun neurriak indartzen ari diren arren, arazoa «egiturazkoa» dela diote: EHUk 846.000 metro koadro kudeatzen ditu, baina mantentzerako 3,5 euro besterik ez ditu jasotzen metro koadroko.
Pertsonen zaintzari dagokionez, irakasle eta ikertzaileen lan-baldintzak hobetzea eta kudeaketa eta zerbitzu teknikoetako plantilla handitzea jarri dute lehentasunen artean. Halaber, arreta psikologikoko zerbitzua indartzea eta zaintza integralerako zerbitzu berria martxan jartzea aurreikusi dute.
Ikerketarako diru-funtsak, hamarkada bat hazkunderik gabe
Zuzendaritzak salatu duenez, azken hamar urteetan ikerketa zuzenean finantzatzeko funts publikoek ez dute gora egin. Horregatik, EHUk azpimarratu du «ikerketa-lanak bikaintasunean oinarrituta garatzeko, beharrezkoa dela euskarria eta baliabide teknikoa handitzea».
Alderdi politikoek, euren aldetik, adierazi dute prest daudela 2026ko aurrekontuak unibertsitatearen beharrei erantzuteko moduan lantzeko.
Jarduera akademikoaren hazkunde nabarmena
EHUren arabera, azken hamar urteetan unibertsitatearen jarduera «nabarmen» hazi da. Graduko titulazioen kopurua 92tik 108ra igo da; masterretan matrikulatutako ikasleak bikoiztu egin dira (1.902tik 2.809ra 2014tik 2024ra), eta defendatutako doktorego-tesiak ere gehitu egin dira (410etik 546ra).
Gaur egun, EHUk 402 milioi euroko aurrekontua du, eta horren %78 «eguneroko gastu arruntei aurre egiteko» erabiltzen da. Errektorearen esanetan, «iazko %5,2ko igoera positiboa izan zen, baina ez da nahikoa unibertsitatearen tamaina eta hazkundea kontuan hartuta».
Parlamentuan azalpenak azaroan
Bengoetxeak iragarri du azaroan Eusko Legebiltzarreko Zientzia, Unibertsitate eta Berrikuntza batzordean agertuko dela, unibertsitatearen finantzaketa beharrak azaltzeko. Hitzaldi hori, Ogasun eta Finantza sailburu Noël d’Anjouk aurrekontu-proiektua aurkeztu ondoren izango da.
Errektoreak amaitzeko adierazi du: «EHU ez da soilik iraun nahi duen erakunde bat, baizik eta gizartearen garapen akademiko eta zientifikoan funtsezko eragilea izan nahi duena».
