Asteazken honetan ospatu da Iktusaren Munduko Eguna, eta horren harira, Donostia Ospitaleak sentsibilizazio-jardunaldi berezia antolatu du herritarrentzat. Ekimenaren helburua izan da «gaixoak eta zaintzaileak euren berreskurapen-prozesuan eta autozaintzan inplikatzea», baita elikaduraren eta ohitura osasungarrien garrantziaz jabetzea ere.
Jardunaldiaren baitan, hitzaldiak eta material informatiboak eskaini dira gatzaren gehiegizko kontsumoaren ondorioei buruz, eta hipertentsio arteriala nabarmendu da iktus iskemiko zein hemorragikoaren arrisku-faktore nagusi gisa.
Gatz gehiegi, arrisku handiagoa
Osasun arduradunek gogorarazi dute gatzaren gehiegizko kontsumoa zuzenean lotuta dagoela odol-presioaren igoerarekin, eta horrek iktusaren arriskua handitzen duela. Munduko Osasun Erakundeak (OME) gomendatzen du egunean gehienez bost gramo gatz kontsumitzea, baina Euskadin batez besteko kontsumoa 9,6 gramo ingurukoa dela azaldu dute.
Horrez gain, adituen arabera, gatzaren kontsumoa murrizteak iktus izateko arriskua %25 jaisteko ahalmena du. Horregatik, ohitura txiki baina eraginkorrak aldatzea funtsezkoa dela nabarmendu dute.
Alternatiba osasungarriak banatu dituzte
Donostia Ospitaleak herritarren artean gatzaren ordezko produktuak banatu ditu, elikadura osasuntsuago baterako ohiturak sustatzeko. Besteak beste, gatz hiposodikoa (sodioaren parte bat potasioz ordezkatzen duena), belar aromatikoen nahasketak, salikornia gatz naturala eta legami nutrizionala banatu dituzte.
Ekimen horrekin, ospitaleak herritarrak kontsumo arduratsuago batera bultzatu nahi ditu, elikadura osasuntsua iktusaren prebentzioan giltzarri dela gogoratuz.
Iktusaren eragina Euskadin
Osakidetzak emandako datuen arabera, iaz 7.500 pertsona inguru artatu ziren iktusengatik: %53,2 gizonezkoak eta %46,8 emakumezkoak. Horietatik 4.000 pasatxo 75 urtetik gorakoak ziren, eta %42a 46 eta 75 urte bitartekoak.
Lurraldeka, Araban 929 paziente, Bizkaian 3.958 eta Gipuzkoan 2.674 artatu ziren gaitz honengatik.
Euskadiko ospitaleek aitorpen europarra jaso dute
Euskal osasun-sareko hainbat zentrok jaso dute Europar Batasunaren akreditazioa iktus-unitateen kalitatearengatik: Donostiako Iktus Eskolak, Gurutzetako Unibertsitate Ospitaleak eta Galdakao-Usansolo Ospitaleak.
Bestalde, Basurtoko Ospitalea ere ziurtagiri hori lortzeko prozesuan ari da.
Gainera, Arabako Unibertsitate Ospitaleak urrats berriak egin ditu, disfagia eta likidoen kontrolerako erizaintzako kontsulta espezifikoa abian jarrita, baita barne-logopedia zerbitzua ere gehituta.
Osasun mezua: prebentzioa da giltza
Osasun profesionalek gogorarazi dute iktusaren aurkako borrokan prebentzioa eta bizi-ohitura osasungarriak direla funtsezkoak. «Gatz gutxiago eta mugimendu gehiago: bi neurri erraz eta eraginkor gure osasuna babesteko», laburbildu dute.



