Nazio Batuen Erakundearen Merkataritza eta Garapenari buruzko Konferentziak (UNCTAD) plazaratutako azken azterketak egoera kezkagarria marraztu du: Israelek Palestinan abiatu duen sarraskiak ezerezean utzi ditu azken bi hamarkadetako lorpen sozial eta ekonomikoak, nazioarteko komunitatearen laguntza handiarekin eraiki zirenak.
Txostenean adierazi dutenez, bi urteko erasoaldi jarraituak krisi ekonomiko historikoa sortu du, Palestinaren garapen-bide osoa hankaz gora jarrita.
Ekonomiaren kolapsoa: 161 dolar per capita eta 22 urteko atzerakada
Ikerketaren ondorioak argiak dira: Gazako ekonomia ia osorik hondoratu da.
- 2024an, BPGa %83 jaitsi da 2023arekin alderatuta.
- Bi urteko tartean, beherakada metatua %87koa izan da.
- Biztanleko BPGa 161 dolarretan kokatu da, munduko baxuenetan, eta Zisjordaniakoaren zati txikiena.
UNCTADen arabera, datuok adierazten dutena da 2000ko hamarkadaren hasierako egoerara itzuli dela palestinarren ongizate ekonomikoa, eta horrek garbi uzten du azken urteetan egindako ibilbidea galdu dela.
Suntsitutako bizitza eta ondareak: azpiegitura eraitsia eta biztanleriaren desplazamendua
Ekonomiaren gainbehera ez da datuetan bakarrik ikusten. Gazan, azpiegitura militarki kolpatua, produkzio-gaitasunaren galera eta milaka herritarren desplazamendu behartuak kalte iraunkorrak utzi dituzte giza kapitalean.
Azterlanak dioenez, egoera ez da soilik atzerakada, haustura sakona baizik: ez dago aurreko bizitza mailara hurbiltzeko aukerarik, eta ondorioek belaunaldi oso bat markatuko dute.
Diru-sarrerak ito: transferentzia fiskalen blokeoak ondorio larriak utzi ditu
Eta egoera ekonomikoa okerrena zen unean, Israelek agintaritza palestinarrari dagozkion transferentzia fiskalak geldiarazi ditu, zerbitzu publikoak bermatzeko ezinbestekoak zirenak. Blokeo honek, administrazioaren funtzionamendua murriztu du, sektore publikoaren ahultzea eragin du, eta gizartearen oinarrizko beharrizanak asetzeko aukerak are gehiago zaildu.
Zisjordaniak ere bere historiako krisirik larriena jasaten du, mugimendu-murrizketak, segurtasun eza eta jarduera ekonomikorako oztopoak pilatzen ari direlako.
Pobrezia orokortua eta etorkizunerako erronka izugarria
Gaza gaur egun pobrezia dimentsioak markatutako lurraldea da: txostenaren arabera, biztanleriaren %100a dago egoera horretan. Eta herria berreraikitzeko beharko den ahalegina izugarria izango da.
UNCTADek kalkulatu duenez, 70.000 milioi dolar baino gehiago beharko dira Gazak azken bi urteetako suntsiketatik ateratzen hasteko.
Eta, hala ere, ohartarazpena argia da: laguntza handiena jasota ere, hamarkadak beharko dira 2023ko urria baino lehenagoko egoerara hurbiltzeko.
