Euskaltzaindiak eta UZEIk 2025eko urteko hitz gisa muga-zerga aukeratu dute, azken hilabeteetan ekonomiaren eta nazioarteko politikaren erdigunean behin eta berriz agertu delako. Azaldu dutenez, AEBtako administrazioak iragarritako neurri berriek eztabaida piztu dute herrialde askotan, eta horrek euskaraz ere termino hori sarriago erabiltzea ekarri du.
Hiztegian jasota zegoen, baina albisteek erdigunera ekarri dute
Bi erakundeek argitu dute ez dela kontzeptu berria: muga-zerga eta aduana-zerga dagoeneko hiztegi arauemailean ageri dira, eta definizio bera dute funtsean: kanpotik datozen produktuei aduanan ezartzen zaien zerga. Hori ez ezik, ekonomiarekin lotutako lanetan eta corpusetan aspaldidanik aurki daitezkeela gogorarazi dute, baina 2025eko aktualitateak hitza are ikusgarriago egin duela.
“Muga-zerga” nagusitu da “aduana-zerga”ren aurretik
Sinonimo gisa erabil daitekeen arren, aduana-zerga bigarren planoan geratu dela azpimarratu dute: hedabideetan eta erabilera arruntean muga-zerga zabalduagoa izan da, eta joera horrek urteko hitza aukeratzeko erabakian pisu handia izan du. Haien iritziz, aurtengo testuinguruak “muga-zerga” esamoldea sendotu du euskarazko diskurtso publikoan.
Testuingurua: Trumpen iragarpenek sortutako “soka luzea”
Aukeraketa azaltzerakoan, erakundeek nabarmendu dute muga-zergei buruzko albisteak ez direla une puntual batekoak izan: hasieran Txinako, Kanadako eta Mexikoko produktuak jarri ziren fokuan, eta gero Europar Batasuneko eta beste hainbat herrialdetako salgaiak ere bai. Horrek, euren esanetan, merkataritza-harremanetan eta nazioarteko ekonomian ondorioak eragin dituela iradoki du, eta gaiak jarraipen handia izan duela komunikabideetan.
Idazkeraz: bi modu onargarri
Amaitzeko, Euskaltzaindiak eta UZEIk gogorarazi dute bi izenez osatutako hitz-elkarketek bi idazkera onartzen dituztela: marratxoz zein marratxorik gabe. Horrenbestez, muga-zerga edo muga zerga moduan idatz daiteke, testuinguruaren eta erabileraren arabera.
