Urteko erritual ezagunenetako bat dator: Gabonetako Loteriaren Zozketa Berezia. Abenduaren 22an, astelehenez, egingo dute ohiko tokian, Madrilgo Errege Antzokian, eta goizeko bederatzietan jarriko da martxan. Aurtengo poltsan 2.772 milioi euro daude; iazkoa baino 70 milioi gehiago, beraz, sariak banatzeko gaitasuna ere handiagoa izango da.
Zenbat “mugitzen” da Hego Euskal Herrian?
Behin-behineko banaketaren arabera, EAEri 195 milioi euro egokitu zaizkio eta Nafarroari 39,7 milioi. Datuok per capita jarriz, EAEko herritar bakoitzeko 87,43 euro inguruko gastua kalkulatzen da, eta Nafarroakoan 58,62 eurokoa.
Kopuru horiek ez dira azken-azkenak, saldu gabe geratutako dezimoak itzulitakoan egokitzen baitira, baina argazki orokorra ematen dute: Nafarroa, gainera, gastu txikieneko erkidegoen artean dago, estatuko batez bestekoa 76,08 eurokoa baita.
Sari handiak: zenbaki gutxi, kopuru handia
Zozketaren erdigunean “sari potoloa” dago: 4 milioi euro serieko eta 400.000 euro dezimoko. Haren atzetik datoz bigarren saria (1,25 milioi serieko; 125.000 dezimoko) eta hirugarrena (500.000 serieko; 50.000 dezimoko). Beste maila batean, bi laugarren sari banatuko dira (200.000 serieko; 20.000 dezimoko) eta zortzi bosgarren sari (60.000 serieko; 6.000 dezimoko). Hau da, ez da dena lehen hiru sarietara mugatzen: sari txikiagoek ere ehunka mila dezimoren ilusioa elikatzen dute.
Zergak: 40.000 eurotik gora, %20 Ogasunarentzat
Sari batek 40.000 euro edo gutxiago ematen badu, ez du atxikipenik. Muga hori gainditzen denean, soberakinaren %20 kentzen da. Horren ondorioz, lehen sariaren dezimoa edukita, 328.000 euro geratzen dira eskuan; bigarrenarekin 108.000 euro; eta hirugarrenarekin 48.000 euro.
Iazko arrastoa: potoloa ez, baina dirua bai
2024ko zozketan sari nagusiak ez zuen Hego Euskal Herria jo, baina gainerako sariek 43 milioi euro utzi zituzten. Datu horrek ondo erakusten du askotan poza ez dela beti “potoloarekin” bakarrik etortzen: hamaika sari txikik ere balio dezakete gastatutakoaren parte bat berreskuratzeko.
Zorteak noizbait jo duen mapa: Bilbo, sarri; Gasteiz, gutxiago
Historikoki, lehen saria 40 aldiz erori da EAEn eta Nafarroako administrazioetan. Hiriburuen artean, Bilbok du markarik handiena: 16 aldiz saldu dute sari nagusia (1814, 1908, 1933, 1937, 1955, 1957, 1960, 1963, 1970, 1986, 2012, 2018, 2020, 2022 eta 2023 urteetan).
Donostiak zortzi aldiz izan du lehen saria (1888, 1910, 1920, 1975, 1986, 2003, 2018 eta 2023), Iruñeak sei urtetan saldu du (1829, 1853, 1974, 2018 eta 2022) eta Gasteizek, aldiz, bi aldiz bakarrik izan du zorte hori (1830 eta 2006).
Azken finean: zozketa bera baino gehiago
Zerrendek, kopuruek eta estatistikek alde bat dute beti: abenduaren 22a iristean, jende askorentzat itxaropenaren eguna bihurtzen dela. Batzuek sari handia amesten dute; beste askok, ordea, “zerbait” tokatzea besterik ez: urteko gastuari arnasa emateko adina. Eta horixe da, neurri handi batean, zozketaren benetako motorra.
