Hegazti gripearen (H5N1) agerraldiak zabaldu egin dira azken asteetan, eta dagoeneko Araba eta Nafarroako 18 udalerri kaltetu ditu. Arabako sei eta Nafarroako hamabi herritan ezarri dira prebentzio neurri zorrotzak, eta ondorioz, milioi bat oilo baino gehiago daude konfinamenduan bi lurralde horietan. Egoera horrek, gainera, arrautzaren prezioaren igoera esanguratsua ekarri du.
Birusa Euskal Herri osoan zabaldu dela dio Neiker-ek
Neiker institutuko Joseba Garrido Animalien Osasuneko zuzendariak azaldu duenez, birusa dagoeneko «oso hedatuta» dago Euskal Herriko hainbat eremutan. «Duela urte batzuk hegaztien presentzia handiko eremuak jarri genituen zaintza berezian, batez ere Araban, hezeguneen eta hegazti dentsitate handiko guneen inguruan», gogorarazi du.
Hala ere, Garridoren arabera, orain egoera ez da mugatzen gune horietara: «Gripea gero eta hegazti mota gehiagotan ari da atzematen, batez ere kaioetan. Eta kaioek ez dira kostaldeko espezie soilak; barrualdera ere sartzen dira, eta horregatik aurki ditzakegu Araban ere».
Kontrol neurriak eta lasaitasun mezua ministroaren eskutik
Egoeraren larritasunaren aurrean, Luis Planas Espainiako Nekazaritza ministroak dei egin du «kontrol baldintzak zorroztera», helburua izanik baso-hegaztien eta hegazti haztegietako espezieen arteko kontaktua saihestea.
Planasek azaldu du ezarritako neurriak «ez direla jendeari beldurra emateko, baizik eta egoera okerragoak saihesteko». Gogorarazi du azken asteetan bi milioi oilo errule baino gehiago hil behar izan direla Espainian, batez ere Gaztela eta Leonen, birusaren lehen fokuak agertu zirenean.
Ministroak herritarrengana lasaitasun mezua bidali du, baina prebentzioaren garrantzia azpimarratuz:
«Arreta handiz eta erantzukizunez jokatu behar dugu. Gobernuak, sektorearekin batera, birusaren bilakaera gertutik jarraitzen du, alarmismoan erori gabe», adierazi du.
Arrautzen prezioa, gora eta gora
Epidemiaren ondorioetako bat merkatuan nabari da: arrautzaren prezioak gora egin du, eta azken hilabeteetan izan duen igoera dela-eta, kontsumitzaileen elkarteek neurriak eskatu dituzte.
Facua elkarteko idazkari nagusi Ruben Sanchezek azaldu duenez, «azkenaldian izugarri garestitu da arrautza, eta administrazioen esku dagoen bakarra da esku-hartze publikoa edo BEZa murriztea, bai arrautzari bai oilasko-haragiari». Bere iritziz, kontsumitzaileei dagokie «prezio altuenak ezartzen dituzten saltzaileei ihes egitea eta prezioak alderatzea».
Gehiegizko igoeren aurrean, gobernuak zaintza iragarri du
Bestalde, ministro Planasek arrautzaren prezioen igoerari buruzko azalpenak eman ditu: «Arrautza produktu gomendatua da gaur egun; kalitate handiko proteina eskaintzen du eta prezio eskuragarria dauka». Horren ondorioz, azken bi urteetan Espainian %30 handitu da kontsumoa, eta horrek, Planasen arabera, “merkatuan prezio igoera jakin bat” ekarri du.
Hala ere, ministroak nabarmendu du hegazti gripeak prezioetan izango duen eragina “oso puntual” izango dela eta Gobernua «oso adi eta zorrotz» ibiliko dela «inolako espekulaziorik gerta ez dadin».
Ondorioz, zaintza eta prebentzioa lehentasun
Egoerak erakusten du hegaztien gripearen kontrola ez dela soilik osasun arazo bat, ekonomikoa eta soziala ere bada. Nekazaritza sektoreak eta administrazioek neurri zorrotzak hartu dituzte birusaren hedapena geldiarazteko eta, era berean, merkatuan egonkortasuna mantentzeko.
«Prebentzioa eta zorroztasuna dira une honetan tresnarik onenak», laburbildu du Planasek.
