EH Bilduk proposamen berritzailea aurkeztu du Gasteizko Legebiltzarrean: lanpostu publikoetarako sarbidean euskara eta gaztelania ezagutzea derrigorrezkoa izatea, orokorrean, salbuespenak kasu. Pello Otxandiano legebiltzarkideak NAIZ Irratian egindako elkarrizketa batean aurreratu zuen neurria.
“Sistema juridiko seguru eta malgu bat” helburu
Koalizioaren hitzetan, beharrezkoa da «segurtasun juridikoa eta testuinguru soziolinguistikora egokitutako sistema bat», baina aldi berean «egokitzeko gaitasuna» duena gizarte, antolaketa eta lurralde errealitate ezberdinetan. Horretarako, EAEko Enplegu Publikoaren Legea moldatzea proposatu dute, hizkuntza ezagutza egokia eskatuz lanpostuaren eginkizunen arabera, ahoz zein idatziz.
Egungo eredua irauli
Otxandianoren esanetan, gaur egun hizkuntza-eskakizunak aurrez definitutako lanpostu jakin batzuei bakarrik ezartzen zaizkie. EH Bilduk kontrako logikara jauzi egin nahi du: «Lege bidez ezarritako salbuespenen bidez bakarrik onartuko da euskara ez eskatzea lanpostu zehatzetan».
Halako kasuetan, euskara ezagutza merezimendu gisa baloratuko litzateke. Gainera, salbuespenak mugatzeko “salbuespen-indize” bat ezartzea planteatu dute, hau da, hizkuntza-eskakizunik izango ez duten lanpostuen gehienezko ehunekoa.
Babes soziala eta gazteen ezagutza-maila
Aldaketaren aldeko babesa nabarmendu dute. VII. Inkesta Soziolinguistikoaren arabera, herritarren %75ek bi hizkuntza ofizialen ezagutza eskatzea babesten du administrazio publikoan. Are gehiago, 0-29 urte bitarteko gazteen artean elebidun tasa %90ekoa da 2021ean Araban, Bizkaian eta Gipuzkoan.
Malgutasuna eta prestakuntza bermatzea
EH Bilduk argi du: elebitasun-eskakizunak ezin dira baldintza zurrun bihurtu. «Erakundeek egokitzapena egin ahal izan beharko dute justifikazio soziolinguistikoen arabera», adierazi dute. Aldi berean, euskara ikasteko baliabide gehiago eta erraztasun handiagoak proposatu dituzte: ordutegi-liberazioak, prestakuntza pertsonalizatuak edo laguntza berezia, euskara-mailarik egiaztatu gabe lanpostura heldu direnentzat.
Ebaluazio-sistema berria
Beste berrikuntza garrantzitsu bat hizkuntza-maila egiaztatzeko sistemari dagokio. EH Bilduk «eguneroko erabileran oinarritutako ebaluazioak» lehenetsi nahi ditu, egungo azterketa-sistemaren ordez. Horrela, langileen motibazioa eta euskararen erabilera eraginkorra sustatu nahi dute lan-eremuan.
“Kontsentsu berri baterako bidea”
Azken batean, EH Bilduk proposamen honekin «etengabeko eztabaida mediatikoak» saihestu nahi ditu, euskararen normalizazioan aurrera egiteko oztopo bihurtzen direlakoan. «Gizarteari seinale positibo bat bidaltzeko eta euskararen biziberritze-prozesuan etapa berri bat irekitzeko, sentiberatasun ezberdinen arteko adostasun bat behar dugu», nabarmendu du Otxandianok.
